تفاوت ارش صدمه به عضو زن بعد از تصنیف یا تا رسیدن به دیه کامل همان عضو و معادل دیه مرد بر عهده صندوق تامین خسارت های بدنی است / نظریه مشورتی 7/1400/713 مورخ 1400/07/25 اداره کل حقوقی قوه قضاییه

جزئیات نظریه

شماره نظریه : 7/1400/713

شماره پرونده : 1400 ـ 186/1 ـ 713 ک

تاریخ نظریه : 1400/07/25

استعلام :

2 ـ اگر صدمات وارده به خواهان مستوجب ارش باشد و از یک سوم دیه کامل تجاوز کند، آیا صندوق تأمین مسئولیتی در پرداخت دارد؟

3 ـ اگر چند صدمه به خواهان وارد شده باشد که مجموع دیات آن ها از یک سوم دیه کامل تجاوز کند، آیا صندوق تأمین مسئولیتی در قبال پرداخت آن ها دارد (یعنی هر صدمه به تنهایی به یک سوم دیه کامل نرسد)؟

4 ـ در مورد یک صدمه جائفه به زن، مسئولیت صندوق تأمین چقدر می باشد؟

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :

2 ـ با توجه به مواد 17 و 449 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392، «ارش»، دیه غیر مقدر است و طبق ماده 562 قانون مذکور، در «ارش» تفاوتی میان زن و مرد نیست؛ لیکن میزان ارش جنایت وارده به اعضاء و منافع زن نباید بیش از دیه اعضاء و منافع او باشد و چنانچه با توجه به قسمت اخیر ماده 562 قانون مورد بحث، جنسیت مجنی علیه در تعیین میزان ارش (بر اساس نظریه کارشناس) مؤثر بوده باشد، مسئولیت پرداخت مابه التفاوت ارش زن و مرد نیز با عنایت به عبارت «مقررات دیه مقدر در مورد ارش نیز جریان دارد ...» در ماده 449 بر اساس تبصره ماده 551 قانون مذکور که حکمی کلی است، به عهده صندوق تأمین خسارت های بدنی است.

3 ـ با عنایت به ماده 561 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 که مقرر می دارد «هر گاه در اثر یک یا چند ضربه، آسیب های متعددی بر یک یا چند عضو وارد شود، ملاک رسیدن دیه به ثلث، دیه هر آسیب به طور جداگانه است؛ مگر این که آسیب های وارده بر عضو، عرفاً یک آسیب و جنایت محسوب شود»، در فرض سؤال که مجنی علیه زن است و دیه هر آسیب واردشده به وی نیز به طور جداگانه به ثلث نرسد، موجبی برای تنصیف دیه وجود ندارد؛ بنابراین بحث پرداخت معادل تفاوت آن از صندوق تأمین خسارت های بدنی موضوعاً منتفی است.

4 ـ در فرض سؤال که جراحت از نوع جائفه بوده و مجنی علیه زن است، با توجه به ماده 560 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392، میزان دیه به نصف تقلیل می یابد و به استناد تبصره ماده 551 قانون یادشده، مابه التفاوت آن تا سقف دیه مرد باید از صندوق تأمین خسارت های بدنی پرداخت شود.