رای 7260 مورخ 1404/03/13 هیات عمومی دیوان عدالت اداری: افزایش حقوق بازنشستگان قبل 1386 به خویش فرمایان نیز تسری دارد

تاریخ دادنامه: 1404/3/13

شماره دادنامه:  7260

شماره پرونده: 0207337

مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری 

شاکی: آقای ****

طرف شکایت: صندوق بازنشستگی کشوری 

موضوع شکایت و خواسته: اعمال مقرّرات ماده 13 قانون دیوان عدالت اداری نسبت به دادنامه شماره 2650 مورخ 1401/11/4 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری و تسرّی ابطال مصوبه ابطال شده به زمان تصویب آن 

بیشتر بخوانید:

 1 ـ با شکایت آقای *** و به موجب دادنامه شماره 2650 مورخ 1401/11/4 مصوبه جلسه مورخ 1396/12/14 شورای توسعه مدیریت و سرمایه انسانی و بند 6 نامه شماره 11831 مورخ 1399/7/19 صندوق بازنشستگی کشوری که خویش فرمایی را مشمول حکم مقرّر در ماده 109 قانون مدیریت خدمات کشوری ندانسته است، ابطال شده است.

2 ـ متن رأی شماره 2650 مورخ 1401/11/4 به شرح زیر است:

" الف. براساس بند 1 ماده 12 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوّب سال 1392 رسیدگی به شکایات، تظلّمات و اعتراضات اشخاص حقیقی یا حقوقی از آیین نامه ها و سایر نظامات و مقرّرات دولتی و شهرداری ها و مؤسسات عمومی غیردولتی در مواردی که مقرّرات مذکور به علّت مغایرت با شرع یا قانون و یا عدم صلاحیت مرجع مربوط یا تجاوز و یا سوء استفاده از اختیارات یا تخلّف در اجرای قوانین و مقرّرات یا خودداری از انجام وظایف موجب تضییع حقوق اشخاص می شود، از جمله صلاحیت ها و وظایف هیأت عمومی دیوان عدالت اداری است. نظر به این که نامه شماره 1760964 مورخ 1396/12/23 امور مدیریت مشاغل و نظام های پرداخت سازمان اداری و استخدامی کشور صرفاً در مقام ابلاغ مصوبه شورای توسعه مدیریت و سرمایه انسانی صادر شده و مستقلاً متضمن حکمی نیست، بنابراین از مصادیق مقرّرات موضوع بند 1 ماده 12 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوّب سال 1392 محسوب نمی شود و رسیدگی به آن در هیأت عمومی دیوان عدالت اداری قابل طرح نیست.

ب. اولاً در صدر ماده 109 قانون مدیریت خدمات کشوری مصوّب سال 1386، بازنشستگان صندوق های بازنشستگی کشوری و لشکری به صورت مطلق مورد حکم قرار گرفته اند و در زمان تصویب قانون مذکور، وضعیت خویش فرمایی نیز وجود داشته است و بر همین اساس قانونگذار تمامی افرادی را که بازنشسته صندوق های بازنشستگی محسوب می شوند، مشمول حکم خود قرار داده است. ثانیاً بر مبنای تبصره 2 ماده 109 قانون مدیریت خدمات کشوری، پرداخت کسور بازنشستگی ملاک محاسبه بوده و به همین جهت مقرّر گردیده است که افرادی که کمتر از سی سال سابقه دارند به ازای هر سال سابقه دو و نیم درصد از ارقام جدول مربوط کسر گردد و چنانچه ملاک داشتن 30 سال سابقه خدمت باشد، بازنشستگانی که مطابق مقرّرات قانونی به صورت پیش از موعد بازنشسته شده اند، از شمول حکم خارج می شوند که این امر قطعاً با هدف قانونگذار در این ماده مغایرت دارد. ثالثاً مقصود قانونگذار در بند (الف) ماده 109 قانون مدیریت خدمات کشوری از بکارگیری عبارت «براساس سی سال سنوات» بیان این موضوع بوده است که امتیاز جدول بند (الف) با فرض 30 سال سنوات، تعیین شده و در واقع در مقام تعیین معیار بوده و به همین جهت در تبصره 2 ماده مزبور مقرّر نموده است که به میزانی که سابقه پرداخت کسور بیشتر یا کمتر از30 سال باشد، به ارقام جدول اضافه یا از آن کسر گردد. با توجهبه مراتب فوق، مصوبه جلسه مورخ 1396/12/14 شورای توسعه مدیریت و سرمایه انسانی و بند 6 نامه شماره 11831 مورخ 1399/7/19 صندوق بازنشستگی کشوری که خویش فرمایی را مشمول حکم مقرّر در ماده 109 قانون مدیریت خدمات کشوری ندانسته است، با ماده 109 قانون مذکور و تبصره های آن مغایرت دارد و مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوّب سال 1392 ابطال می شود."

3 ـ متعاقباً آقای حسین دوست محمدی به موجب دادخواستی ابطال مصوبه جلسه مورخ 1396/12/14 شورای توسعه مدیریت و سرمایه انسانی و بند 6 نامه شماره 11831 مورخ 1399/7/19 صندوق بازنشستگی کشوری که خویش فرمایی را مشمول حکم مقرّر در ماده 109 قانون مدیریت خدمات کشوری ندانسته است را از تاریخ تصویب و در اجرای ماده 13 قانون دیوان عدالت اداری درخواست می کند که خلاصه متن آن به قرار زیر است:

" نظر به این که صندوق بازنشستگی کشوری در سال 1396 با انجام استعلام و اقدام غیرضرور و غیرقانونی موجبات صدور مصوبه ای از سوی شورای توسعه مدیریت و سرمایه انسانی ریاست جمهوری را فراهم نموده که به موجب آن درطول سنوات گذشته باعث تضییع حقوق بسیاری از بازنشستگان خویش فرما (کارکنان بازخرید شده دولت) را فراهم آورده اند. فلذا اولاً: با عنایت به این که به موجب دادنامه شماره 2650 مورخ 1401/11/4 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری، مصوبه جلسه مورخ 1396/12/14 شورای توسعه مدیریت و سرمایه انسانی و بند 6 نامه شماره 11831 مورخ 1399/7/19 صندوق بازنشستگی کشوری مُلغی اعلام و بازنشستگان خویش فرما را مشمول احکام مقرّر در ماده 109 قانون مدیریت خدمات کشوری ازجمله متناسب سازی حقوق مهرماه 1399 شناخته شده اند، شرعاً و قانوناً صندوق بازنشستگی موظّف به پرداخت کامل حقوق تضییع شده ایام گذشته خواهد بود که به لحاظ عدم اجرای آن از طرف صندوق موجب تضییع حقوق شرعی و قانونی ذی نفعان گردیده است که استدعای اعمال ماده 13 نسبت به تسرّی زمان اجرای اصلاحات به زمان مصوبه مربوطه مورد انتظار است. بنابراین با عنایت به جوابیه شماره 9715/ص/22001 مورخ 1402/8/22 مدیرکل امور فنّی صندوق بازنشستگی کشوری که در پاسخ به درخواست مورخ 1402/7/30 صادر گردیده است، زمان صدور احکام اصلاحی حقوق متناسب سازی را مستنداً به تاریخ صدور رأی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری (1401/11/4) اجرایی نموده است، که عملاً در فاصله زمانی 1399/7/1 تا 1401/11/4 موجب تضییع 28 ماه حقوق شرعی و قانونی اینجانب و بسیاری از بازنشستگان خویش فرما که از قشر کم درآمد بازنشستگان هستیم خواهد شد. بنابراین استدعای صدور رأی بر الزام صندوق بازنشستگی کشوری به اجرای زمان متناسب سازی حقوق از زمان تصویب مصوبه مربوطه و سایر موارد را دارد. "

4 ـ پرونده در اجرای فراز دوم ماده 35 آیین نامه اداره جلسات هیأت عمومی و هیأت های تخصّصی بدواً به هیأت تخصّصی استخدامی دیوان عدالت اداری ارجاع می شود و پس از بررسی و اظهارنظر توسط این هیأت در دستورکار جلسه هیأت عمومی قرار گرفت.

هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 1404/6/13 با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.

هیأت عمومی دیوان عدالت اداری براساس دادنامه شماره 2650 مورخ 1401/11/4 و برمبنای دلایل و مستندات مقرّر در دادنامه مذکور حکم به ابطال مصوبه مورخ 1396/12/14 شورای توسعه مدیریت و سرمایه انسانی و بند 6 نامه شماره 11831 مورخ 1399/7/19  صندوق بازنشستگی کشوری صادر کرده است. با توجه به طرح تقاضای اعمال ماده 13 قانون دیوان عدالت اداری نسبت به دادنامه فوق و تسرّی اثر ابطال مقرّرات موضوع آن به زمان تصویب و صدور آن مقرّرات، موضوع در جلسه مورخ 1404/3/13 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری مطرح شد و پس از بحث و بررسی، اکثریت قضات هیأت عمومی دیوان عدالت اداری با تقاضای اعمال ماده 13 قانون دیوان عدالت اداری موافقت نمودند و در نتیجه مستند به ماده 13 قانون دیوان عدالت اداری و قسمت دوم ماده 35 آیین نامه اداره جلسات هیأت عمومی و هیأت های تخصّصی، مصوبه مورخ 1396/12/14  شورای توسعه مدیریت و سرمایه انسانی و بند 6 نامه شماره 11831 مورخ 1399/7/19 صندوق بازنشستگی کشوری از تاریخ تصویب ابطال می شود. این رأی براساس ماده 93 قانون دیوان عدالت اداری اصلاحی مصوّب 1402/2/10 برای مراجع اداری و قضایی معتبر و ملاک عمل است.

رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری