سکوت زوجه بابت اجرت المثل حمل بر قصد تبرع وی نمی شود / نظریه مشورتی 7/1400/364 مورخ 1400/07/21 اداره کل حقوقی قوه قضاییه

جزئیات نظریه

شماره نظریه : 7/1400/364

شماره پرونده : 1400-9/16-364 ح

تاریخ نظریه : 1400/07/21

استعلام :

وفق تبصره ماده 336 قانون مدنی(الحاقی 1385) چنانچه زوجه کارهای منزل را با قصد عدم تبرّع و با دستور زوج انجام دهد مستحق اجرت  المثل است. با توجه به عرف جامعه که اساساً بنای زندگی بر عشق و مودّت است، آیا زوجه می  باید قصد عدم تبرّع یا فقدان قصد را در دادگاه ثابت کند یا آن  که بار اثبات تبرّعی بودن اعمال زوجه بر عهده زوج است؟

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :

اولاً، از آنجایی که زوجه با هدف تداوم زندگی مشترک و استحکام بخشیدن به آن، امور منزل را انجام می دهد، سکوت وی در خصوص اجرت المثل در زمان انجام این کار ها را نمی توان حمل بر قصد تبرع وی تلقی کرد. 

ثانیاً، قانون گذار در تبصره ماده 336 قانون مدنی (الحاقی 1385/10/23) در مقام تغییر مدعی و منکر و تحمیل بار اثبات بر زوجه نبوده است. عبارت «با عدم قصد تبرع انجام داده باشد و برای دادگاه نیز ثابت شود» مندرج در تبصره یادشده مفید این معنا نیست که بار اثبات بر عهده زوجه است؛ و از آن جایی که قانون گذار عبارت «اثبات کند» را به کار نبرده است؛ و وفق عمومات نافی را نفی کافی است و اثبات هر ادعایی از جمله ادعای تبرعی بودن اقدامات فرض سؤال بر عهده مدعی می باشد، لذا در فرض سؤال، اثبات تبرعی بودن تابع عمومات است.