قانون اساسنامه بنیاد شهید انقلاب اسلامی مشتمل بر هفده ماده و چهار تبصره مصوب 1377/02/27 مجلس شورای اسلامی

شناسنامه قانون اساسنامه بنیاد شهید انقلاب اسلامی:

شماره روزنامه رسمی: 15525

تاریخ روزنامه رسمی: 1377/03/28

شماره ابلاغ: 14740

تاریخ ابلاغ: 1377/03/17

مرجع تصویب: مجلس شورای اسلامی

تاریخ تصویب: 1377/02/27 

بیشتر بخوانید:

اساسنامه بنیاد ها

مجموعه مقررات مرتبط با قانون اساسنامه بنیاد شهید انقلاب اسلامی (مقررات بنیاد شهید و امور ایثارگران)

موضوعات حمایتی در آرای دیوان عدالت اداری

موضوعات حمایتی در نظریات مشورتی

مجموعه موضوعی آرای وحدت رویه قضایی

متن قانون اساسنامه بنیاد شهید انقلاب اسلامی:

فصل اول ـ کلیات

ماده 1 ـ اصلاح 1387/01/18 ـ بنیاد شهید و امور ایثارگران ـ که از این پس در این اساسنامه به اختصار بنیاد نامیده می شود ـ نهادی است انقلابی که در اجرای فرمان رهبر کبیر و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران حضرت امام خمینی رضوان الله تعالی علیه در تاریخ 1358/12/22 و در پی موافقت مقام معظم رهبری مبنی بر ادغام سه نهاد انقلابی بنیاد شهید انقلاب اسلامی، سازمان جانبازان انقلاب اسلامی و ستاد رسیدگی به امور آزادگان تاسیس شده و دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی و اداری است و امور آن طبق مقررات و قوانین مربوط به نهادهای عمومی غیر دولتی و در چهارچوب این اساسنامه و آئین نامه های مربوطه زیر نظر رئیس جمهور و نظارت عالیه مقام معظم رهبری اداره می شود.

ماده 2 ـ مدت فعالیت بنیاد از تاریخ تاسیس نامحدود است. انحلال یا خاتمه آن با نظر مقام معظم رهبری می باشد.

فصل دوم ـ اهداف و وظایف

ماده 3 ـ اهداف بنیاد عبارتند از:

1 ـ اصلاح 1387/01/18 ـ احیاء، حفظ و ترویج فرهنگ شهادت و ایثار در جامعه

2 ـ اصلاح 1387/01/18 ـ زنده نگهداشتن یاد و نام شهیدان انقلاب اسلامی و ایثارگران و حفظ آثار آنها

3 ـ اصلاح 1387/01/18 ـ اعتلاء معرفت و تعهد جامعه در قبال ارزش های فرهنگ ایثار و شهادت و بالا بردن تعهد آنان نسبت به رعایت شان، حق، حرمت، منزلت جامعه هدف و خانواده آنان

4 ـ اصلاح 1387/01/18 ـ تلاش برای استفاده از امکانات عمومی جامعه و نظام و نیز بهره گیری از سرمایه و دارایی بنیاد برای رشد و اعتلای مادی و معنوی جامعه هدف

ماده 4 ـ اصلاح 1387/01/18 ـ در این اساسنامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می رود: الف ـ جامعه هدف: خانواده های شاهد، جانبازان، آزادگان و خانواده های آنان. ب ـ خانواده های شاهد: پدر، مادر، همسر و فرزند شهید، مفقودالاثر و اسیر. ج ـ خانواده جانباز و آزاده: همسر، فرزند و والدین تحت تکفل.

تبصره 1 ـ اصلاح 1387/01/18 ـ تعیین مصادیق عملی شهید، مفقودالاثر، جانباز، آزاده و اسیر در چهارچوب قوانین نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران بر اساس آئین نامه ای خواهد بود که توسط وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح با همکاری بنیاد و ستاد کل نیروهای مسلح تهیه و به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.

تبصره 2 ـ الحاق 1387/01/18 ـ کلیه کسانی که تا تاریخ تصویب این قانون توسط بنیاد به عنوان شهید، جانباز و یا آزاده شناخته شده اند همچنان از خدمات مربوط برخوردار خواهند بود.

ماده 5 ـ اصلاح 1387/01/18 ـ اهم وظایف بنیاد علاوه بر اجرا و پیگیری دستورات و فرمانهای حضرت امام خمینی رضوان الله تعالی علیه و فرامین و تدابیر مقام معظم رهبری در رابطه با جامعه هدف، از جمله فرمان ده ماده ای مورخ 1358/12/22 عبارتند از:

الف ـ اصلاح 1387/01/18 ـ در قبال شهادت و ایثار: برنامه ریزی و تلاش به منظور تبیین مفهوم و فلسفه جهاد و شهادت و ایثار، احیا، حفظ و ترویج فرهنگ و روحیه ایثارگری و شهادت طلبی در جامعه به عنوان والاترین ارزش الهی از طریق:

1 ـ بسیج کلیه امکانات نظام و جامعه اسلامی به ویژه نهادهای فرهنگی، اجتماعی، هنری، آموزشی و وسایل ارتباط جمعی

2 ـ شناسایی و تقویت و ترویج عوامل و موجبات رشد و توسعه فرهنگ شهادت طلبی

3 ـ بررسی و شناسایی عوامل بازدارنده و مخرب فرهنگ شهادت و ایثارگری و تلاش در امحاء و رفع آنها

ب ـ اصلاح 1387/01/18 ـ در قبال شهداء و ایثارگری: برنامه ریزی و تلاش برای تجلیل و تکریم از مقام والای شهدا و بزرگداشت و زنده نگه داشتن یاد و خاطره آنان از طریق:

1 ـ برگزاری مراسم یادبود با الهام از مکتب عاشورای حسینی و با استفاده از مناسبت های ملی و مذهبی.

2 ـ حفظ قداست و منزلت گلزار شهدا و محور قراردادن این مراکز در برگزاری مراسم رسمی و مردمی و پیگیری مرمت و ارایه خدمات شایسته به مراکز مذکور توسط شهرداری ها و سایر نهادهای ذیربط براساس ضوابطی که بنیاد اعلام می کند.

3 ـ پی گیری نامگذاری معابر، میادین، مراکز فرهنگی، اجتماعی و سایر اماکن عمومی و ملی به نام مبارک شهدا و نصب یادمان ها از طریق دستگاه های ذیربط.

4 ـ اصلاح 1387/01/18 ـ جمع آوری و حفظ و نگهداری و معرفی آثار فرهنگی، ادبی، هنری، وصایا و دیگر آثار شهدا و ایثارگران.

تبصره ـ الحاق 1387/01/18 ـ نحوه و ضوابط اجراء این بند به موجب آئین نامه ای که بنا به پیشنهاد بنیاد و با هماهنگی ستاد کل نیروهای مسلح و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تهیه و به تصویب هیات وزیران می رسد تعیین خواهد شد.

5 ـ تشویق و ترغیب و حمایت از جامعه فرهنگی، آموزشی، هنری و اندیشمندان، ادبا و نویسندگان در ثبت، تبیین و معرفی ویژگی ها، سیره معنوی و فضایل اسوه های شهادت و ایثار.

6 ـ اصلاح 1387/01/18 ـ توانمند سازی فردی و جمعی آحاد جامعه هدف به منظور ایفاء نقش و رسالت مطلوب و مؤثر در مدیریت اداری و سیاسی کشور.

ج ـ اصلاح 1387/01/18 ـ در قبال جامعه هدف: برنامه ریزی و تلاش برای صیانت و رشد و اعتلای مادی و معنوی جامعه هدف در زمینه های:

1 ـ امور فرهنگی – آموزشی:

ـ پیگیری و نظارت امور فرهنگی، تربیتی و آموزشی فرزندان آنان و زمینه سازی رشد و تعالی فکری، روحی، اخلاقی و تحصیلی آنها از طریق:

ـ تهذیب و کسب معنویت اسلامی و ارتقای معرفت دینی و بهره ور کردن استعدادهای الهی آنان.

ـ ارائه خدمات فرهنگی و آموزشی به جامعه هدف و نظارت در جهت ایجاد تسهیلات لازم برای ارتقای علمی، تحقیقی، آموزشی و مهارت های فکری و تخصصی و پرورش جسمی فرزندان آنان در تمام مراحل و مقاطع تحصیلی به بهترین وجه با همکاری مراجع ذیربط.

ـ تقویت روحیه خدمت به اسلام ناب محمدی در جامعه هدف.

2 ـ امور معیشتی و رفاهی: تلاش در جهت خود اتکایی اقتصادی و تامین اجتماعی و رفاهی جامعه هدف از قبیل:

ـ فراهم سازی تسهیلات و ارایه حمایت های لازم و آموزش های تخصصی، فنی و حرفه ای و نیز جلب مشارکت کلیه سازمان ها و دستگاه های ذیربط جهت ایجاد اشتغال مفید برای جامعه هدف.

ـ تامین و پرداخت حقوق، مستمری و مزایای جامعه هدف مشمول و دارای شرایط در چهارچوب قوانین، مقررات و ضوابط مربوط.

ـ تامین بهداشت، درمان، مسکن، بیمه عمر، حوادث و بازنشستگی و نیازهای معیشتی با حفظ عزت، کرامت، شان و جایگاه آنان. ـ ارایه خدمات و تسهیلات در زمینه ازدواج فرزندان و همسران شاهد.

ـ پیگیری و انجام اقدامات ممکن درجهت ارایه خدمات و تسهیلات و مساعدتهای لازم به والدین معظم شاهد.

ـ توجه خاص به امور فرزندان معلول، والدین از کارافتاده و همسران غیر مزدوج شهداء.

ـ بسترسازی برای حضور فیزیکی فعال و مؤثر جانبازان در عرصه اجتماعی و پیش بینی امکانات خاص در معابر، اماکن عمومی و اداری، فضاها و وسایط نقلیه عمومی در سطح شهرها و کشور.

3 ـ اصلاح 1387/01/18 ـ امور حقوقی و قضایی: تلاش درجهت حل و فصل امور حقوقی و قضایی جامعه هدف با همکاری مراجع ذیربط از طریق: ـ

پیشنهاد و همکاری با مراجع قضایی در تعیین، نصب و عزل قیم و امین و مراقبت بر اعمال آنها، همچنین مراقبت بر اعمال اولیا، اوصیا، قیم ها و حضانت کنندگان از صغار و محجورین جامعه هدف و رسیدگی به اختلاف ها در امر حضانت فرزندان و ارایه راه حل به محاکم.

ـ مساعدت و همکاری با مراجع ذیربط در جهت تبدیل و تغییر در اموال و دارایی صغار شاهد در راستای مصالح و غبطه آنان برحسب موازین شرعی و درصورت لزوم پی گیری به منظور حل و فصل اختلافات مربوط تا صدور حکم قطعی.

ـ درخواست تنفیذ وصیت نامه عادی شهدا از محاکم ذیصلاح و پی گیری امور مربوط به انحصار وراثت و مراقبت بر احصا و تحریر جامعه هدف و تقویم و نگهداری حساب اموال صغار و محجورین و معاضدت حقوقی و قضایی خانواده های شاهد درصورت ضرورت.

ـ شرکت کارشناسان حقوقی بنیاد در محاکم ذیصلاح به عنوان وکیل در دعاوی جهت دفاع و استیفای حقوق جامعه هدف در دعاوی مربوطه بنا به درخواست آنان.

4 ـ اصلاح 1387/01/18 ـ امور اقتصادی:

ـ اداره و بهره برداری مطلوب از اموال و دارایی های تحت پوشش بنیاد و توسعه منابع مالی به منظور ایجاد پشتوانه های مادی برای فعالیت های محوله.

ـ بکارگیری مطلوب پس اندازها، اموال و دارایی های فرزندان شاهد

ـ که دراختیار بنیاد است

ـ برای تامین آینده اقتصادی آنها و جلوگیری از کاهش ارزش دارایی ها.

تبصره ـ ضوابط تنظیم و صدور احکام کارگزینی و تشخیص افراد تحت تکفل شاهد به موجب آیین نامه ای خواهد بود که توسط بنیاد و سازمان امور اداری و استخدامی تهیه و به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.

فصل سوم ـ اموال، دارایی ها و منابع مالی

ماده 6 ـ اموال و دارایی های بنیاد عبارت است از:

1 ـ کلیه اموال منقول و غیر منقول، سهام، اوراق بهادار، وجوه نقد و دیگر دارایی هایی که به حکم محاکم به تملک بنیاد درآمده یا در می آید.

2 ـ کلیه اموال، دارایی هایی که از طرف دولت دراختیار بنیاد قرار می گیرد.

3 ـ اموال و دارایی هایی که از طرف اشخاص حقیقی و حقوقی به بنیاد اهدا می شود.

4 ـ اصلاح 1387/01/18 ـ کلیه اموال و دارایی ها، مالکیت ها و امکانات بنیاد شهید، ستاد رسیدگی به امور آزادگان و اموال و دارایی هایی که از بنیاد مستضعفان با اذن مقام معظم رهبری منتقل می شود.

ماده 7 ـ منابع مالی بنیاد عبارتند از:

1 ـ کمک های مقام معظم رهبری.

2 ـ کمک ها و اعتبارات مصوب در بودجه عمومی کشور.

3 ـ درآمدهای حاصل از فعالیت های اقتصادی بنیاد.

4 ـ اصلاح 1387/01/18 ـ هدایا و کمک های بنیاد مستضعفان و سایر اشخاص حقیقی و حقوقی.

فصل چهارم ـ ارکان

ماده 8 ـ ارکان بنیاد عبارتند از:

1 ـ هیات امنا

2 ـ نماینده ولی فقیه در بنیاد (درصورت معرفی معظم له) 3 ـ رئیس بنیاد

ماده 9 ـ اصلاح 1387/01/18 ـ هیات امنای بنیاد مرکب از هفت نفر به شرح زیر است:

ـ رییس جمهور به عنوان رییس هیات امنا

ـ نماینده ولی فقیه در بنیاد (درصورت تعیین)

ـ رییس بنیاد به عنوان نایب رئیس هیات امناء

ـ دو نفر از وزراء فرهنگی به انتخاب رئیس جمهور

ـ سه نفر از شخصیت ها و افراد بصیر در امور فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی از میان جامعه هدف به پیشنهاد رئیس بنیاد و تایید رئیس جمهور

ـ وزراء تعاون، کار و رفاه اجتماعی و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی

تبصره ـ اصلاح 1387/01/18 ـ یکی از معاونان بنیاد بنا به پیشنهاد رئیس بنیاد و تایید رئیس هیات امناء به عنوان دبیر جلسه بدون حق رای شرکت خواهد کرد.

ماده 10 ـ وظایف و اختیارات هیات امنا به شرح زیر است:

1 ـ پی گیری اوامر و رهنمودهای ابلاغی مقام معظم رهبری

2 ـ تصویب خط مشی ها و سیاست های کلی

3 ـ اصلاح 1387/01/18 ـ تصویب برنامه و بودجه سالانه تشکیلات

4 ـ تصویب صورت حساب عملکرد سالانه

5 ـ ارایه گزارش عملکرد سالانه بنیاد به مقام معظم رهبری و کسب رهنمودهای لازم

6 ـ تصویب سایر موضوعاتی که توسط رئیس بنیاد برای تحقق اهداف بنیاد ارایه می شود

7 ـ اصلاح 1387/01/18 ـ بررسی و تایید تغییرات و اصلاحات اساسنامه پس از اخذ موافقت مقام معظم رهبری به منظور طی مراحل تصویب.

8 ـ اصلاح 1387/01/18 ـ تصویب آئین نامه های مالی و معاملاتی بنیاد در حدود قوانین و مقررات.

9 ـ اصلاح 1387/01/18 ـ تصویب ضوابط سرمایه گذاری شرکت های وابسته.

10 ـ اصلاح 1387/01/18 ـ سیاست گذاری نحوه اداره و اتخاذ تصمیم در رابطه با نحوه اداره و مصرف درآمدهای حاصل از فروش آن قسمت از اموال و املاک بنیاد و فعالیت های اقتصادی سازمان های وابسته که شرعاً تصرف در آنها با اذن ولی فقیه می باشد براساس رهنمودهای مقام معظم رهبری در جهت اهداف عالیه بنیاد.

تبصره ـ الحاق 1387/01/18 ـ دستورالعمل نحوه تشکیل جلسات و تصمیم گیری در اولین جلسه هیات امناء بنا به پیشنهاد رئیس بنیاد به تصویب هیات امناء خواهد رسید.

ماده 11 ـ اهم وظایف نماینده ولی فقیه درصورت تعیین به شرح زیر می باشد:

1 ـ پیشنهاد سیاستهای لازم برای حفظ و ترویج فرهنگ شهادت طلبی و ایثار در جامعه و ارائه آن به هیات امناء جهت تصویب.

2 ـ نظارت بر امور فرهنگی جامعه هدف و حفظ و تعمیق و ترویج فرهنگ شهادت و ایثار در جامعه و نظارت بر اجرای آن.

3 ـ تطبیق دستورالعمل ها و آیین نامه های داخلی با موازین شرعی و رهنمودهای ابلاغی مقام معظم رهبری.

4 ـ اعمال اختیارات شرعی تفویض شده از سوی مقام معظم رهبری.

5 ـ منسوخ 1387/01/18 ـ سیاستگزاری نحوه اداره و اتخاذ تصمیم در رابطه با نحوه اداره و مصرف درآمدهای حاصله از فروش آن قسمت از اموال و املاک بنیاد و فعالیت های اقتصادی سازمان های وابسته که شرعا تصرف در آنها با اذن ولی فقیه می باشد براساس رهنمودهای مقام معظم رهبری مدظله در جهت تحقق اهداف عالیه بنیاد.

6 ـ اصلاح 1387/01/18 ـ ارایه برنامه های عقیدتی ـ سیاسی جهت رشد و ارتقاء خصوصیات فکری و اخلاقی خدمتگزاران جامعه هدف و ارتقاء جو معنوی بنیاد.

7 ـ نظارت بر حسن جریان امور بنیاد.

ماده 12 ـ رئیس بنیاد بالاترین مقام اجرایی بنیاد است که به پیشنهاد رئیس جمهور و تایید مقام معظم رهبری با حکم رئیس جمهور به مدت چهار سال منصوب و مسئولیت اداره امور بنیاد و اجرای برنامه ها را برعهده خواهد داشت و اهم وظایف او به شرح زیر است:

1 ـ تهیه، تدوین و پیشنهاد خط مشی ها و سیاست های اجرایی، برنامه و بودجه سالانه، صورت های مالی و گزارش عملکرد سالانه بنیاد به هیات امنا برای اقدام لازم.

2 ـ تنظیم و تدوین آیین نامه های لازم و همچنین پیشنهاد اصلاح تشکیلات جهت تصویب به مراجع ذیربط.

3 ـ اصلاح 1387/01/18 ـ نمایندگی بنیاد در کلیه امور حقوقی و نزد کلیه مراجع اعم از قضایی، اداری و قانونگذاری و طرح و اقامه دعاوی و دفاع و جوابگویی به هرگونه دعاوی حقوقی، جزایی و اداری به طرفیت از بنیاد و انجام سایر فعالیت های لازم برای استیفای حقوق بنیاد با حق تعیین وکیل یا نماینده و تفویض اختیارات لازم به آنان برای انجام امور محول و پایان دادن به دعاوی از طریق مصالحه و یا ارجاع به داوری با رعایت قوانین

4 ـ اصلاح 1387/01/18 ـ انجام کلیه امور مالی، اداری، فرهنگی و اجتماعی، ازجمله عزل و نصب مدیران و صدور دستورالعمل ها و بخشنامه های لازم همچنین گشایش انواع حساب های بانکی، انجام هر نوع معامله و هرگونه ارتباط با مؤسسات و سازمان های دولتی، غیردولتی و اشخاص حقیقی یا حقوقی.

5 ـ الحاق 1387/01/18 ـ اتخاذ تصمیم در مورد سرمایه گذاری از محل منابع در اختیار بنیاد در چهارچوب سیاست های مصوب هیات امناء.

6 ـ الحاق 1387/01/18 ـ تهیه پیش نویس آئین نامه ها و ارائه آنها به هیات امناء جهت طی مراحل تصویب.

7 ـ الحاق 1387/01/18 ـ بررسی و ارائه پیشنهاد اصلاح و یا تغییر مواد اساسنامه به هیات امناء جهت طی مراحل تصویب.

8 ـ الحاق 1387/01/18 ـ تهیه تشکیلات تفصیلی بنیاد و تصویب در هیات امناء.

9 ـ الحاق 1387/01/18 ـ انعقاد هرگونه قرارداد و تغییر و تبدیل و یا فسخ و اقاله آن و خرید و فروش و معاوضه اموال و ماشین آلات و برگزاری مناقصه و مزایده در حدود آئین نامه های مالی و معاملاتی.

10 ـ الحاق 1387/01/18 ـ قبول اموال واحدهای اقتصادی و سهام یا سهام الشرکه به نحوی که متضمن صرفه و صلاح بنیاد باشد.

11 ـ الحاق 1387/01/18 ـ تاسیس، ادغام، انحلال یا واگذاری شرکت ها و واحدهای اقتصادی بنیاد در چهارچوب قوانین و مقررات و مصوبات هیات امناء.

تبصره ـ الحاق 1387/01/18 ـ رئیس بنیاد می تواند با حفظ مسؤولیت، بخشی از وظایف و اختیارات خود را به هر یک از کارکنان تفویض نماید.

فصل پنجم ـ امور مالی و اداری

ماده 13 ـ بودجه تفصیلی بنیاد هر سال براساس اعتبارات و کمک های مصوب از محل بودجه کل کشور و سایر منابع یادشده در ماده 7 این اساسنامه تنظیم و پس از تصویب هیات امنا به مورد اجرا گذارده می شود.

تبصره ـ اعتبارات مربوط به بودجه عمومی هر سال در قالب طرح و برنامه و به صورت کمک در بودجه کل کشور منظور می شود.

ماده 14 ـ اصلاح 1387/01/18 ـ رئیس بنیاد موظف است ظرف چهار ماه پس از تصویب این قانون نسبت به تهیه مقررات اداری و استخدامی بنیاد و سایر آئین نامه های مورد نیاز برای اجراء این اساسنامه حسب مورد اقدام و جهت تصویب به هیات وزیران ارائه نماید.

ماده 15ـ الحاق 1387/01/18 ـ انتقال کارکنان رسمی بنیاد که تا پایان سال 1383 به استخدام درآمده اند و ماموریت آنها به سایر دستگاه ها و نهادهای دولتی و یا عمومی با رعایت مقررات مربوط به کارکنان دولت مجاز است.

ماده 16 ـ اصلاح 1387/01/18 ـ مقررات اداری و استخدامی بنیاد ظرف 3 ماه پس از تصویب این اساسنامه در چهارچوب قانون نظام هماهنگ پرداخت بنا به پیشنهاد مشترک بنیاد و سازمان امور اداری و استخدامی کشور به تصویب هیات وزیران می رسد.

ماده 17 ـ کلیه قوانین و مقررات مغایر با این اساسنامه لغو می گردد.

قانون فوق مشتمل بر شانزده ماده و چهار تبصره در جلسه علنی روز یکشنبه مورخ بیست و هفتم ماه اردیبهشت ماه یک هزار و سیصد و هفتاد و هفت مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 1377/03/06 به تایید شورای نگهبان رسیده است.

رئیس مجلس شورای اسلامی ـ علی اکبر ناطق نوری