مصوبه چهارچوب صلاحیت حرفه ای ملی مصوب 1401/11/09

سطح

عنوان

توصیف رهای سطح (1) چهارچوب صلاحیت حرفه ای ملی

1

شرح سطح

سطح یک، مشخص کننده توانایی فرد برای انجام وظایف ساده (کارهای معمولی، قابل پیش بینی، تکراری و محدود) تحت هدایت و نظارت و بدون کمک در یک حوزه شغلی است.

دانش

1 ـ نسبت به وظایف شغلی خود، آگاه است.

2 ـ در رابطه با خود و محیط شغلی خود از اطلاعات عمومی برخوردار باشد.

مهارت

مهارت های روانی ـ حرکتی برای انجام کارهای ساده، تکراری و تعریف شده یک شغل بدون کمک دیگران را دارا است.

شایستگی

1 ـ می تواند کارهای ساده را تحت هدایت و نظارت مستقیم در محیط کاری با ثبات انجام دهد.

2 ـ می تواند با همتایان، سرپرستان و مشتریان کار کند و توانایی برقراری ارتباط را داشته باشد.

سطح

عنوان

توصیف گرهای سطح (2) چهارچوب صلاحیت حرفه ای ملی

2

شرح سطح

سطح دو، مشخص کننده توانایی فرد برای انجام وظایف ساده (کارهای معمولی، قابل پیش بینی، تکراری و محدود) تحت نظارت و بدون کمک در یک حوزه شغلی است.

دانش

1 ـ نسبت به وظایف شغلی خود آگاه است.

2 ـ می تواند به تشریح اطلاعات شغلی و محیط شغلی خود بپردازد.

مهارت

مهارت های روانی ـ حرکتی برای انجام وظایف تکراری و تعریف شده با استفاده از مواد و ابزارهای معمول در محیط کاری را دارا است.

شایستگی

1 ـ می تواند کارهای ساده را با مسئولیت پذیری محدود، تحت نظارت در محیط کاری با ثبات انجام دهد.

2 ـ می تواند با همتایان، سرپرستان و مشتریان کار کند و توانایی برقراری ارتباط را داشته باشد.

سطح

عنوان

توصیف گرهای سطح (3) چهارچوب صلاحیت حرفه ای ملی

3

شرح سطح

سطح سه، مشخص کننده توانایی فرد برای انجام وظایفی است کـه به طور مشخص تعریف شده اند و کمی پیچیده هستند. کارها قابل پیش بینی بوده و انجام آن نیازمند پذیرش مسئولیت و اعمال استقلال و انتخاب های محدود می شود.

دانش

1 ـ فهم لازم نسبت به دستورالعمل ­های مرتبط، ابزار و فعالیت ­های شغلی خود را دارا است.

2 ـ از نیازهای دانشی مرتبط با حوزه شغلی خود آگاه باشد.

مهارت

1 ـ مهارت لازم برای انجام کارها بر اساس دستورالعمل­های مرتبط با شغل خود را دارا است.

2 ـ از مهارت های روانی ـ حرکتی برای انجام وظایف غیر تکراری مرتبط با شغل خود برخوردار است.

شایستگی

1 ـ می تواند کارهای مرتبط با وظایف شغلی را با نظارت محدود و در صورت لزوم به صورت مستقل انجام دهد.

2 ـ از استقلال محدود در موارد بدیهی و کلی در انجام وظایف شغلی برخوردار باشد.

3 ـ به تأثیر رفتارهای خود بر دیگران در قالب کار گروهی مرتبط با شغل خود آگاه باشد.

سطح

عنوان

توصیف گرهای سطح (4) چهارچوب صلاحیت حرفه ای ملی

4

شرح سطح

سطح چهار، مشخص کننده توانایی فرد برای انجام وظایف مشخص، کمی پیچیده و در معرض تغییر و نسبتاً قابل پیش بینی است. کارها نیازمند استقلال و انتخاب های محدود است.

دانش

1 ـ دانش لازم برای پیش ­برآورد اتفاقات تکراری در شغل خود را دارد.

2 ـ از دانش نظری و عملی لازم برای به­ کارگیری مواد، تجهیزات، روش­ ها و فرایند های مرتبط با شغل خود برخوردار است.

3 ـ از دانش لازم برای تفسیر و طبقه­ بندی اطلاعات مرتبط با شغل برخوردار باشد.

مهارت

1 ـ مهارت لازم برای تفسیر و طبقه­ بندی اطلاعات شغلی خود را دارا است.

2 ـ از مهارت های روانی ـ حرکتی برای انتخاب و استفاده از مواد و ابزارهای معمول در محیط کاری برای انجام وظایف شغلی برخوردار است.

3 ـ مهارت لازم برای اجرای فرایند های مرتبط با شغل خود را دارد.

شایستگی

مسئولیت انجام وظایف و انتخاب محدود در زمینه های قابل پیش بینی اما تغییرپذیر با نظارت محدود را داشته باشد و درصورت لزوم بتواند نظارت بر کارهای معمول دیگران را بپذیرد.

سطح

عنوان

توصیف گرهای سطح (5) چهارچوب صلاحیت حرفه ای ملی

5

شرح سطح

سطح پنج، مشخص کننده توانایی فرد برای انجام وظایف تخصصی و پیچیده شغلی است کـه نسبتاً قابل پیش بینی بوده و قابلیت هدایت فنی گروه (تیم) های کوچک و انتخاب را دارد.

دانش

1 ـ از دانش لازم برای نظم بخشی و ایجاد فرایند های مرتبط با شغل خود برخوردار است.

2 ـ از دانش لازم برای ممیزی عملکرد گروه (تیم)­های کاری برخوردار است.

مهارت

1 ـ از مهارت های شناختی و کاربردی لازم برای ارائه راه حل ها در حل مسائل نسبتاً قابل پیش بینی در حوزه شغلی خود برخوردار باشد.

2 ـ از مهارت ­های ارتباطی لازم برای تعامل با اعضای تیم برخوردار است.

شایستگی

1 ـ می تواند از عهده سرپرستی گروه (تیم)­های کوچک در شرایط قابل پیش­بینی برآید.

2 ـ می تواند عملکرد خود و اعضای گروه کاری را بررسی و بهبود بخشد.

3 ـ نسبت به نتایج کارهای خود مسئول و پاسخگو بوده و مسئولیت مشترک نتایج فعالیت ها و کار اعضای گروه کاری را بپذیرد.

3 ـ از توانایی انتقال دانش و مهارت به اعضای گروه کاری برخوردار باشد.

4 ـ با رویکردی کارآمد، اعضای گروه کاری را راهنمایی کند و برای توسعه هم افزایی در گروه (تیم) تلاش کند.

سطح

عنوان

توصیف گر های سطح (6) چهارچوب صلاحیت حرفه ای ملی

6

شرح سطح

سطح شش، مشخص کننده توانایی فرد برای مجموعه وظایفی است کـه پیچیده و غیرقابل پیش بینی هستند و انجام آن ها شامل سرپرستی گروه (تیم)، پذیرش مسئولیت، استقلال و انتخاب های وسیع است.

دانش

1 ـ از دانش لازم برای پیش بینی وقایع در شرایط پیچیده برخوردار است.

2 ـ از دانش لازم برای تشخیص اقدامات و رویه ­های مناسب در حرفه خود برخوردار است.

3 ـ از دانش لازم برای باز طراحی فرایند های مرتبط با حرفه خود برخوردار است.

مهارت

1 ـ از مهارت های شناختی و کاربردی برای ارائه راه حل های نوآورانه در حل مسائل غیرقابل پیش بینی برخوردار است.

2 ـ مهارت طراحی محصول/ خدمت/ فرایند مرتبط با حرفه را دارا است.

3 ـ از مهارت های روانی ـ حرکتی به صورت نوآورانه برای انتخاب و استفاده از روش، مواد و ابزارها در محیط کاری برای انجام وظایف برخوردار است.

4 ـ از مهارت های گروه (تیم)­سازی، هدایت، اجرا و نظارت بر یک طرح (پروژه)/ برنامه برخوردار باشد.

شایستگی

1 ـ می­تواند با استقلال و انتخاب، وظایف پیچیده حرفه ای را در یک محیط کاری غیرقابل پیش بینی انجام دهد.

2 ـ می­تواند از عهده سرپرستی و نظارت بر وظایف در زمینه های تغییرپذیر و غیرقابل پیش بینی برآید.

سطح

عنوان

توصیف گرهای سطح (7) چهارچوب صلاحیت حرفه ای ملی

7

شرح سطح

سطح هفت، مشخص کننده توانایی فرد برای انجام وظایف حرفه ای پیچیده، جدید و غیرقابل پیش بینی همراه با قضاوت و مدیریت مستقل فرایند ها و منابع و با استفاده از دانش تخصصی و روش های پژوهش در زمینه شغلی خود می ­باشد.

دانش

1 ـ از درک نقادانه و دانش لازم برای تشریح دلایل انتخاب ­ها و اقدامات در حرفه خود برخوردار است.

2 ـ از دانش لازم برای ارزشیابی و قضاوت نتایج فعالیت ­ها و فرایندهای مرتبط با حرفه خود برخوردار است.

3 ـ از دانش لازم برای کاربست فکر نو (ایده)­های نوآورانه در تحولات مرتبط با حرفه خود برخوردار است.

مهارت

1 ـ از مهارت­های حل مسأله و تصمیم­ گیری مرتبط با حرفه را برخوردار است.

2 ـ مهارت کسب دانش و مهارت مورد نیاز برای مواجهه با موضوعات جدید در حرفه خود را دارد.

3 ـ از مهارت های شناختی لازم برای ارزشیابی فکر نو (ایده) ها و مفاهیم پیچیده مرتبط با حرفه برخوردار است.

4 ـ از توانایی مدیریت در شرایط پیچیده و غیر قابل پیش بینی برخوردار است.

شایستگی

1 ـ می­ تواند کارهای پیچیده، غیرقابل پیش بینی کـه شامل عوامل متعدد و متعامل می شود را مدیریت کند.

2 ـ می­ تواند قضاوت وسیع را در یک حوزه شغلی یا حرفه ای اعمال کند.

3 ـ می­ تواند از عهده مدیریت فعالیت­ ها، فرایندها و منابع در زمینه ای تغییرپذیر و غیر قابل پیش بینی برآید.

سطح

عنوان

توصیف گرهای سطح (8) چهارچوب صلاحیت حرفه ای ملی

8

شرح سطح

سطح هشت، مشخص کننده توانایی فرد برای انجام وظایف حرفه ای در موقعیت ­های پیچیده و مبهم، همراه با نوآوری، قضاوت وسیع، مدیریت و رهبری در امور راهبردی و با استفاده از دانش تخصصی و روش های نوآورانه پژوهشی از طریق توسعه راه­ حل­ ها و فرایندهای مبتکرانه در حل موضوعات جدید می­باشد.

دانش

1 ـ از دانش لازم برای خلق و توسعه فکر نو (ایده­)های نوآورانه در ارتباط با حرفه خود برخوردار است.

2 ـ از دانش راهبردی لازم برای پیش­بینی و ایجاد تحولات مرتبط با حرفه خود برخوردار است.

3 ـ از دانش لازم برای ارائه نظریه­ های جدید مرتبط با حرفه خود برخوردار باشد.

مهارت

1 ـ از مهارت مدیریت دانش و استفاده تلفیقی از دانش مرتبط با حرفه برخوردار است.

2 ـ مهارت لازم برای خلق و توسعه فکر نو (ایده­)های جدید مرتبط با حرفه را دارا است.

3 ـ از مهارت مدیریت و رهبری در شرایط پیچیده و مبهم برخوردار است.

شایستگی

1 ـ مسئولیت مدیریت و رهبری گروه (تیم)­های حرفه ­ای در شرایط غیر قابل پیش­بینی را بر عهده دارد.

2 ـ مسئولیت مدیریت دانش و استفاده تلفیقی از دانش و مهارت در حوزه حرفه ­ای را بر عهده دارد.

مسیرهای دستیابی به سطح (1) صلاحیت

مسیر نظام آموزش: فرد پس از اتمام دوره ابتدایی یا پایان متوسطه اول یا طی کردن دوره آموزش حرفه ای کوتاه مدت (آموزش و تربیت فنی و حرفه ­ای اولیه) و موفقیت در ارزشیابی صلاحیت سطح (1)، در این سطح قرار می­ گیرد.

مسیر بازار کار: اتمام دوره ­های سوادآموزی و موفقیت در ارزشیابی صلاحیت سطح 1

مسیرهای دستیابی به سطح (2) صلاحیت

مسیر نظام آموزش: فرد پس از اتمام دوره ابتدایی یا پایان دوره متوسطه اول و با طی کردن یک دوره آموزش حرفه ای میان مدت شامل کارورزی و موفقیت در ارزشیابی صلاحیت سطح (2)، در این سطح قرار می­گیرد.

مسیر بازار کار: فرد در سطح (1) صلاحیت قرار دارد و پس از طی مدت زمان گذر تجربی لازم برای دستیابی به سطح (2) بر اساس مسیر توسعه حرفه­ای و طی نمودن دوره­های آموزشی لازم ضمن کار (آموزش و تربیت فنی و حرفه­ای مستمر) و موفقیت در ارزشیابی صلاحیت سطح (2)، در این سطح قرار می­گیرد.

مسیرهای دستیابی به سطح (3) صلاحیت

مسیر اول نظام آموزش: فرد با اتمام آموزش­های فنی و حرفه­ای و مهارتی دوره متوسطه دوم و موفقیت در ارزشیابی صلاحیت سطح (3)، در این سطح قرار می­گیرد.

مسیر دوم از نظام آموزش: فرد با اتمام دوره نظری متوسطه دوم و با طی کردن یک دوره آموزش حرفه ­ای کوتاه مدت (آموزش و تربیت فنی و حرفه ­ای اولیه)، و موفقیت در ارزشیابی صلاحیت سطح (3)، در این سطح قرار می­گیرد.

مسیر بازار کار: فرد در سطح (2) صلاحیت قرار دارد و با طی کردن مدت زمان گذر تجربی لازم برای دستیابی به سطح (3) بر اساس مسیر توسعه حرفه ­ای و طی نمودن دوره های آموزشی لازم ضمن کار (آموزش و تربیت فنی و حرفه­ای مستمر) و موفقیت در ارزشیابی صلاحیت سطح (3)، در این سطح قرار می­ گیرد.

مسیرهای دستیابی به سطح (5) صلاحیت

مسیر اول نظام آموزش: فرد با دارا بودن حداقل مدرک کاردانی مهارتی و موفقیت در ارزشیابی صلاحیت سطح (5)، در این سطح قرار می ­گیرد.

مسیر دوم نظام آموزش: فرد با دارا بودن حداقل مدرک کاردانی نظری و طی کردن یک دوره آموزش حرفه ­ای کوتاه مدت (آموزش و تربیت حرفه­ ای اولیه) و موفقیت در ارزشیابی صلاحیت سطح (5)، در این سطح قرار می­گیرد.

مسیر بازار کار: فرد با دارا بودن حداقل مدرک دوره دوم متوسطه (دیپلم) در سطح (4) صلاحیت قرار دارد و پس از طی مدت زمان گذر تجربی لازم برای دستیابی به سطح (5) بر اساس مسیر توسعه حرفه ­ای و طی نمودن دوره ­های آموزشی لازم ضمن کار (آموزش و تربیت حرفه ­ای مستمر) و موفقیت در ارزشیابی صلاحیت سطح (5)، در این سطح قرار می­گیرد.

مسیرهای دستیابی به سطح (6) صلاحیت

مسیر اول نظام آموزش: فرد با دارا بودن حداقل مدرک کارشناسی مهارتی و موفقیت در ارزشیابی صلاحیت سطح (6) در این سطح قرار می گیرد.

مسیر دوم نظام آموزش: فرد با دارا بودن مدرک کارشناسی نظری و طی نمودن یک دوره آموزش حرفه ­ای میان مدت شامل کارورزی (آموزش و تربیت حرفه­ای اولیه) و موفقیت در ارزشیابی صلاحیت سطح (6)، در این سطح قرار می ­گیرد.

مسیر بازار کار: فرد با دارا بودن حداقل مدرک کاردانی در سطح (5) صلاحیت قرار دارد و با طی نمودن مدت زمان گذر تجربی لازم برای دستیابی به سطح (6) بر اساس مسیر توسعه حرفه ­ای و طی نمودن دوره ­های آموزشی لازم ضمن کار (آموزش و تربیت حرفه ای مستمر) و موفقیت در ارزشیابی صلاحیت سطح (6)، در این سطح قرار می ­گیرد.

مسیرهای دستیابی به سطح (7) صلاحیت

مسیر بازار کار: فرد در سطح (6) صلاحیت قرار دارد و با طی کردن مدت زمان گذر تجربی لازم برای دستیابی به سطح (7) بر اساس مسیر توسعه حرفه­ ای و طی نمودن دوره ­های آموزشی لازم ضمن کار (آموزش و تربیت حرفه ­ای مستمر) و موفقیت در ارزشیابی صلاحیت سطح (7)، در این سطح قرار می­گیرد.

مسیرهای دستیابی به سطح (8) صلاحیت

مسیر بازار کار: فرد در سطح (7) صلاحیت قرار دارد و پس از طی مدت زمان گذر تجربی لازم برای دستیابی به سطح (8) بر اساس مسیر توسعه حرفه ­ای و طی نمودن دوره­ های آموزشی لازم ضمن کار (آموزش و تربیت حرفه ­ای مستمر) و موفقیت در ارزشیابی صلاحیت سطح (8)، در این سطح قرار می­گیرد.