آیین نامه بند (الف) ماده ۸۰ قانون برنامه هفتم پیشرفت با موضوع ساماندهی مراکز مشاوره ازدواج و خانواده و فعالیت روانشناسان ازدواج و خانواده مشتمل بر 22 ماده مصوب ۱۴۰۴/۰۷/۱۶ هیات وزیران

شناسنامه آیین نامه بند (الف) ماده ۸۰ قانون برنامه هفتم پیشرفت:

شماره روزنامه رسمی: 
تاریخ روزنامه رسمی: 
شماره ابلاغ: ۱۲۰۲۵۱
تاریخ ابلاغ: ۱۴۰۴/۰۷/۲۶
مرجع تصویب: هیات وزیران
تاریخ تصویب: ۱۴۰۴/۰۷/۱۶ 

بیشتر بخوانید:
+ مقررات برنامه هفتم پیشرفت
+ مقررات روانشناسی
+ حقوق خانواده در آراء وحدت رویه قضایی        
+ بهداشت و درمان در آرای دیوان عدالت اداری        
+ موضوعات بهداشت و درمان در نظریات مشورتی        
+ موضوعات خانواده در نظریات مشورتی

مقررات مرجع:
بند (الف) ماده ۸۰ قانون برنامه هفتم پیشرفت : بـه منظور تحکیم نهاد خانواده دولت مکلف است نسبت بـه ساماندهی مراکز مشاوره ازدواج و خانواده و فعالیت روانشناسان ازدواج و خانواده دارای مجوز قانونی از دستگاههای زیر مجموعه قوه مجریه با هدف ترویج الگوی صحیح همسر گزینی، ترغیب بـه ازدواج بـه هنگام و پایدار و همچنین کاهش طلاق اقدام نموده و در خصوص موارد زیر در طول سالهای اجرای برنامه اقدامات قانونی لازم را انجام دهد:
1 ـ ساماندهی و اعتبار بخشی مراکز مشاوره متناسب با فرهنگ اسلامی
2 ـ ساماندهی، یکپارچه سازی و ایجاد نظام صلاحیت سنجی و رتبه بندی مشاوران
3 ـ ترویج مشاوره قبل، حین و پس از ازدواج حداقل بـه مدت پنج سال
آیین نامه اجرایی این بند توسط معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری با همکاری وزارت ورزش و جوانان، سازمان بهزیستی کشور و سازمان نظام روانشناسی و مشاوره جمهوری اسلامی ایران با مشورت مدیریت حوزه های علمیه طی سال اول برنامه تهیه می شود و بـه تصویب هیأت وزیران می رسد.

متن آیین نامه بند (الف) ماده ۸۰ قانون برنامه هفتم پیشرفت:

هیات وزیران در جلسه 1404/7/16 بـه پیشنهاد معاونت رئیس جمهور در امور زنان و خانواده با همکاری وزارت ورزش و جوانان، سازمان بهزیستی کشور و سازمان نظام روانشناسی و مشاوره جمهوری اسلامی ایران با مشورت مدیریت حوزه های علمیه و بـه استناد بند (الف) ماده (80) قانون برنامه پنج ساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران مصوب 1403، آیین نامه اجرایی بند یاد شده را بـه شرح زیر تصویب کرد:

ماده 1 ـ در این آیین نامه، اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط بـه کار می روند:
1 ـ معاونت: معاونت رئیس جمهور در امور زنان و خانواده.
2 ـ برنامه: قانون برنامه پنج ساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران مصوب 1403.
3 ـ دستگاه اجرایی: دستگاه های اجرایی موضوع بند (پ) ماده (1) برنامه.
4 ـ سازمان نظام: سازمان نظام روانشناسی و مشاوره جمهوری اسلامی ایران.
5 ـ بهزیستی: سازمان بهزیستی کشور.
6 ـ وزارت بهداشت: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی.
7 ـ وزارت علوم: وزارت علوم، تحقیقات و فناوری.
8 ـ دبیرخانه ستاد: دبیرخانه ستاد ملی زن و خانواده موضوع ماده (4) آیین نامه تشکیل ستاد ملی زن و خانواده مصوب جلسه 682 مورخ 1389/11/26 شورای عالی انقلاب فرهنگی.
9 ـ حوزه علمیه: مرکز مدیریت حوزه های علمیه.
10 ـ مرکز مشاوره ازدواج و خانواده: مراکز مشاوره ازدواج و خانواده کـه تحت نظارت دستگاه های اجرایی، در ساختار تشکیلاتی دستگاه اجرایی مربوط یا بر اساس مجوز دستگاه اجرایی ذی ربط در حوزه ترویج الگوی صحیح همسرگزینی، ترغیب بـه ازدواج بـه هنگام و پایدار و همچنین کاهش طلاق فعالیت می کنند.
11 ـ خدمات: خدمات آموزشی، مشاوره ای و روانشناسی حوزه ازدواج و تحکیم خانواده ارائه شده در مراکز مشاوره ازدواج و خانواده اعم از حضوری و غیرحضوری.
12 ـ خدمات پایه: خدمات عمومی کـه توسط همه مراکز مشاوره ازدواج و خانواده ارائه می شود.
13 ـ خدمات تکمیلی: خدمات تخصصی ارائه شده توسط مراکز مشاوره ازدواج و خانواده از جمله تسهیل همسرگزینی، مشاوره خدمات روانشناسی و روانسنجی، مددکاری اجتماعی و مشاوره حقوقی خانواده کـه ممکن است نیاز بـه اخذ مجوز از سایر مراکز ذی صلاح مرتبط با خدمت را داشته باشد.
14 ـ مشاور: فردی کـه با دارا بودن صلاحیت های تخصصی مطابق پیوست شماره (4) این آیین نامه کـه تأیید شده بـه مهر دفتر هیئت دولت است و پروانه کار معتبر از مراجع ذی صلاح بـه ارائه خدمات در زمینه ازدواج و خانواده می پردازد.
15 ـ رشته های روانشناسی یا مشاوره: رشته های روانشناسی یا مشاوره مرتبط با موضوع این آیین نامه شامل کلیه زیرگرایش های روانشناسی بالینی، روانشناسی عمومی، روانشناسی (بدون گرایش)، روانشناسی تربیتی، روانشناسی شناختی، روانشناسی شخصیت، روانشناسی مثبت نگر، روانشناسی سلامت و مشاوره خانواده.

ماده 2 ـ فرایند اعتباربخشی مراکز مشاوره ازدواج و خانواده براساس ارزیابی میزان انطباق عملکرد مطابق با نشانگرهای مرتبط با مؤلفه های پیوست شماره (1) این آیین نامه کـه تأیید شده بـه مهر دفتر هیئت دولت است بر مبنای شاخص های زیر صورت می پذیرد:
شاخص 1 ـ کیفیت خدمات.
شاخص 2 ـ رضایت مندی مراجعان.
شاخص 3 ـ کیفیت فضای فیزیکی و تجهیزات.
شاخص 4 ـ رازداری، حفظ حریم خصوصی و مقررات حرفه ای.
تبصره 1 ـ دبیرخانه ستاد موظف است پس از اخذ نظر مراجع صدور مجوز مراکز مشاوره ازدواج و خانواده نسبت بـه تعیین و وزن دهی نشانگرها و تحلیل نتایج ارزیابی شاخص های فوق اقدام نماید.
تبصره 2 ـ دستگاه های اجرایی موضوع ماده (36) قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت مصوب 1400 با اصلاحات بعدی ضمن رعایت شاخص ها و نشانگرهای ابلاغی دبیرخانه ستاد، موظف بـه استقرار سازوکارهای اجرایی موضوع این ماده بـه طور مستقل در دستگاه خود ظرف سه (3) ماه و ارائه گزارش بـه دبیرخانه ستاد هستند.

ماده 3 ـ بـه منظور رصد، برنامه ریزی، اجرای تحلیل های پیش بینانه و سیاست گذاری منسجم خدمات مراکز مشاوره ازدواج و خانواده در کشور بر مبنای نتایج ارزیابی، اعتباربخشی و رتبه بندی مراکز مشاوره، دبیرخانه ستاد موظف است با رعایت بند (الف) ماده (107) برنامه نسبت بـه ایجاد و بروزرسانی سامانه یکپارچه مراکز مشاوره ازدواج و خانواده اقدام نماید.
تبصره ۱ ـ تمام دستگاه های اجرایی موظفند با رعایت قانون مدیریت داده ها و اطلاعات ملی مصوب 1401، اقلام اطلاعاتی سامانه های خود را حسب مورد برای گزارش گیری و تحلیل روندها، در اختیار معاونت قرار دهند.
تبصره ۲ ـ در راستای توسعه متوازن خدمات مشاوره ازدواج و خانواده در کشور، دبیرخانه ستاد موظف است نسبت بـه تدوین و بروزرسانی سالانه اطلس ملی مراکز مشاوره و مشاوران ازدواج و خانواده کشور در چهارچوب اطلس موضوع بند (ب) ماده (80) برنامه و بر مبنای وضعیت شاخص ها و گزارش های دوره ای خروجی سامانه یکپارچه مراکز مشاوره ازدواج و خانواده اقدام نماید.
تبصره ۳ ـ اطلس ملی مراکز مشاوره و مشاوران ازدواج و خانواده کشور باید مبتنی بر شاخص های عملکردی حوزه ازدواج و خانواده مندرج در جدول شماره (۱۷) ماده (۷۹) برنامه، شامل اطلاعاتی نظیر موارد زیر و بـه صورت برخط، رقومی(دیجیتال) و نظام مند برای دستگاه های ذی ربط قابل دسترس باشند:
1 ـ شاخص های جمعیتی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی مناطق تحت پوشش.
2 ـ پراکندگی جغرافیایی و دسترسی خدمات مشاوران و مراکز مشاوره ازدواج و خانواده.
3 ـ حوزه فعالیت تخصصی و گرایش های مشاوران و مراکز مشاوره ازدواج و خانواده.
4 ـ وضعیت مجوزهای مشاوران و مراکز مشاوره ازدواج و خانواده.
5 ـ سطح صلاحیت حرفه ای و رتبه بندی مشاوران.
6 ـ وضعیت فعالیت و اشتغال (فعال، غیرفعال، تعلیق شده).

ماده 4 ـ بر اساس جزء (10) بند (پ) ماده (4) قانون اهداف، وظایف و اختیارات وزارت ورزش و جوانان مصوب 1399 و جزء (8) بند (پ) ماده (57) قانون احکام دائمی برنامه های توسعه کشور مصوب 1395 با اصلاحات بعدی، وزارت ورزش و جوانان و بهزیستی تنها مراجع ذی صلاح صدور مجوز مراکز مشاوره ازدواج و خانواده هستند.
تبصره ـ دستگاه های اجرایی موضوع ماده (36) قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت مصوب 1400 با اصلاحات بعدی نیاز بـه اخذ مجوز از مراجع ذی صلاح موضوع این ماده ندارند.

ماده 5 ـ هر شخص حقیقی یا حقوقی صرفاً قادر بـه اخذ یک مجوز برای هر مرکز مشاوره ازدواج و خانواده از یکی از مراجع ذی صلاح صدور مجوز موضوع ماده (4) این آیین نامه است.
تبصره 1 ـ متقاضی تأسیس مرکز مشاوره ازدواج و خانواده باید دارای شرایط زیر باشد:
1 ـ اعتقاد و التزام عملی بـه دین مبین اسلام (درمورد اقلیت های دینی ذکرشده در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، پایبندی بـه احکام دینی مربوط بـه خود آنان کفایت می کند).
2 ـ تابعیت جمهوری اسلامی ایران.
3 ـ نداشتن سوء پیشینه کیفری مؤثر.
4 ـ دارا بودن سلامت روانی مورد تأیید سازمان نظام.
5 ـ التزام بـه قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.
6 ـ انجام خدمت دوره ضرورت یا معافیت قانونی برای مردان.
7 ـ دارا بودن یکی از مدارک تحصیلی کارشناسی ارشد مشاوره یا روانشناسی با مدرک کارشناسی مرتبط و یا دکتری مشاوره یا روانشناسی با مدرک کارشناسی ارشد مرتبط (یا مدارک معادل مورد تأیید وزارت علوم یا وزارت بهداشت).
تبصره 2 ـ ارائه خدمات تکمیلی در مرکز مشاوره ازدواج و خانواده، منوط بـه اخذ مجوز از سایر مراجع ذی صلاح است.

ماده 6 ـ همه مراکز مشاوره ازدواج و خانواده فعال در دستگاه های اجرایی، ملزم بـه اخذ مجوز از مراجع ذی صلاح صدور مجوز موضوع ماده (4) این آیین نامه هستند.
تبصره 1 ـ مراکز مشاوره ازدواج و خانواده فعال در دستگاه های اجرایی از زمان ابلاغ این آیین نامه مکلف بـه ارائه خدمات بـه مجموعه تحت پوشش خود هستند و باید جهت گسترش خدمات ظرف شش ماه نسبت بـه تطبیق وضعیت خود با شرایط مندرج در این آیین نامه اقدام نمایند. پس از انقضای مهلت یادشده فعالیت مراکز مشاوره ازدواج و خانواده مذکور مجاز نخواهد بود.
تبصره 2 ـ دارنده مجوز مرکز مشاوره ازدواج و خانواده موظف است تنها دارندگان پروانه اشتغال سازمان نظام یا کارشناسان دارای مجوز از سایر مراجع مرتبط با نوع خدمت را بـه کارگیری کند.
تبصره 3 ـ دستگاه های اجرایی موضوع ماده (36) قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت مصوب 1400 با اصلاحات بعدی نیاز بـه اخذ مجوز موضوع این ماده ندارند.
تبصره 4 ـ اخذ تأییدیه حوزه علمیه و طی فرایند مربوط در درگاه ملی مجوزها برای طلاب علوم دینی دارای مدرک تخصصی در یکی از رشته های روانشناسی یا مشاوره کـه متقاضی مجوز مرکز مشاوره ازدواج و خانواده هستند الزامی است.

ماده 7 ـ بـه منظور رسیدگی بـه تخلفات مراکز مشاوره ازدواج و خانواده از جمله عدم رعایت شئون شغلی و حرفه ای، عدم رعایت قوانین و مقررات مربوط و سهل انگاری در انجام وظایف قانونی، کمیته ای سه نفره متشکل از مدیرکل ورزش و جوانان استان، مدیرکل بهزیستی استان و نماینده سازمان نظام در استان در واحدهای استانی بهزیستی بدون توسعه ساختار و تشکیلات ایجاد می شود.
تبصره 1 ـ تشکیل پرونده تخلفات می تواند پیرو نظارت های دوره ای مراجع ذی صلاح صدور مجوز موضوع ماده (4) این آیین نامه، گزارش ها یا شکایت های واصله صورت گیرد.
تبصره 2 ـ در صورت احراز تخلف مطابق این ماده، کمیته استانی با توجه بـه شدت و ضعف، تعدد و تکرار عمل ارتکابی حسب مورد یکی از تصمیمات زیر را اتخاذ می نماید:
1 ـ تذکر یا توبیخ کتبی.
2 ـ تعلیق فعالیت از دو تا شش ماه.
3 ـ تعلیق فعالیت از شش ماه تا یک سال.
4 ـ تعلیق فعالیت از یک تا دو سال.
5 ـ لغو مجوز فعالیت مرکز مشاوره ازدواج و خانواده کـه بـه مسدود کردن بسترهای ارائه خدمات موضوع این آیین نامه با هماهنگی مراجع ذی صلاح منجر می گردد.
تبصره 3 ـ تصمیمات کمیته استانی درخصوص بندهای (2)، (3)، (4) و (5) تبصره (۲) این ماده، ظرف ده (۱۰) روز از تاریخ ابلاغ، در کمیته عالی متشکل از نمایندگان تام الاختیار وزارت ورزش و جوانان، بهزیستی و سازمان نظام و مستقر در ستاد مرکزی بهزیستی، قابل اعتراض و رسیدگی مجدد است. این نمایندگان توسط وزیر ورزش و جوانان و رؤسای بهزیستی و سازمان نظام حسب مورد انتخاب می شوند.
تبصره 4 ـ در صورتی کـه حسب بررسی های کمیته های استانی و عالی، گزارش یا شکایت از مراکز مشاوره ازدواج و خانواده متضمن عنوان مجرمانه نیز باشد، مطابق قوانین و مقررات مربوط، مراتب بـه مرجع ذی صلاح منعکس می شود.
تبصره 5 ـ دستگاه های اجرایی موضوع ماده (36) قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت مصوب 1400 با اصلاحات بعدی مکلفند مطابق سازوکارهای اداری خود نسبت بـه بررسی، احصاء و برخورد با تخلفات موضوع این ماده اقدام نمایند.

ماده 8 ـ وزارت ورزش و جوانان و بهزیستی موظفند بسترهای لازم جهت ارائه خدمات غیرحضوری را فراهم نمایند و در اختیار مراکز تحت پوشش خود قرار دهند.

ماده 9 ـ ارکان مرکز مشاوره ازدواج و خانواده شامل مؤسس، مسئول فنی و مشاور است.
تبصره 1 ـ شرط داشتن پروانه اشتغال سازمان نظام برای مؤسس، بـه شرط عدم ارائه خدمات مشاوره، ضروری نیست.
تبصره 2 ـ مسئول فنی، مسئولیت کلیه امور فنی مرکز مشاوره ازدواج و خانواده را بر عهده داشته و باید دارای پروانه اشتغال سازمان نظام باشد.

ماده 10 ـ صلاحیت علمی و حرفه ای مشاوران در خصوص ارائه خدمات پایه و تکمیلی مراکز مشاوره ازدواج و خانواده بر اساس پیوست شماره (4) این آیین نامه احراز می شود.

ماده 11 ـ نظارت بر عملکرد مشاوران فعال در مراکز مشاوره ازدواج و خانواده بـه منظور اطمینان از ارائه خدمات مشاوره ای تخصصی، اخلاق مدار و باکیفیت بـه مراجعان مطابق پیوست شماره (1) این آیین نامه بر عهده مراجع ذی صلاح صدور مجوز موضوع ماده (4) این آیین نامه است. این ماده، مانع اعمال صلاحیت سازمان نظام بر عملکرد مشاوران در چهارچوب قوانین و مقررات نیست.

ماده 12 ـ درخصوص سازوکار رسیدگی بـه تخلفات مشاوران، مطابق ماده (19) قانون تشکیل سازمان نظام روانشناسی و مشاوره جمهوری اسلامی ایران مصوب 1382 اقدام می شود.

ماده 13 ـ وزارت علوم با همکاری سازمان نظام، وزارت بهداشت و حوزه علمیه برنامه های نوآموزی و بازآموزی مستمر مشاوران را منطبق با پیشرفت های علمی روز تدوین و با همکاری مراجع ذی صلاح صدور مجوز موضوع ماده (4) این آیین نامه اجرا می کند.

ماده 14 ـ تعرفه انواع خدمات پایه با لحاظ مؤلفه اثربخشی مراکز و مشاوران با رویکرد ترویج مشاوره برای تحکیم خانواده و کاهش طلاق با رعایت بند (الف) ماده (9) قانون احکام دائمی برنامه های توسعه کشور مصوب 1395 تعیین می شود.

ماده 15 ـ سازمان نظام موظف است با همکاری بهزیستی و وزارت ورزش و جوانان، نظام رتبه بندی مشاوران ارائه دهنده خدمات پایه را در سه سطح پایه، میانی و عالی در چهارچوب شاخص های زیر طراحی و اجرا نماید:
1 ـ شایستگی های تخصصی (تحصیلات، آموزش های تخصصی و آثار علمی).
2 ـ سابقه و تجربه حرفه ای (سنوات فعالیت و ارزیابی عملکرد).
3 ـ اعتبار حرفه ای و اخلاقی (رضایتمندی مراجعان و سوابق انضباطی).
تبصره 1 ـ نظام رتبه بندی موضوع این ماده مستقل از فرآیند صدور پروانه اشتغال مشاوران، صرفاً ناظر بر فعالیت مشاوران در چهارچوب مراکز مشاوره ازدواج و خانواده و مبتنی بر فرایند زیر است:
1 ـ بارگذاری مدارک و مستندات مربوط بـه شاخص های فوق از طریق زیرسامانه مرتبط در سامانه یکپارچه مراکز مشاوره ازدواج و خانواده توسط مشاوران.
2 ـ بررسی اولیه مدارک و در صورت نیاز دعوت از مشاور جهت مصاحبه حضوری یا ارائه توضیحات بیشتر توسط سازمان نظام.
3 ـ بررسی مستندات و نتایج مصاحبه و محاسبه امتیاز نهایی و تعیین رتبه هر مشاور توسط کمیته فنی رتبه بندی متشکل از نمایندگان سازمان نظام، بهزیستی و وزارت ورزش و جوانان.
4 ـ درج نتیجه رتبه بندی در سامانه و برقراری امکان رؤیت آن توسط مشاور.
5 ـ در صورت اعتراض بـه نتیجه رتبه بندی، مشاور می تواند ظرف دو هفته نسبت بـه ثبت اعتراض در سامانه اقدام نماید. کمیته تجدیدنظر ظرف یک ماه بـه اعتراضات رسیدگی خواهد کرد.
تبصره 2 ـ رتبه مشاوران در اعتباربخشی مراکز مشاوره ازدواج و خانواده موضوع پیوست شماره (1) این آیین نامه لحاظ می شود و مراکز مشاوره ازدواج و خانواده مکلفند مشخصات و رتبه مشاوران را اطلاع رسانی نمایند و در معرض دید مراجعان قرار دهند.

ماده 16 ـ وزارت علوم و وزارت بهداشت مطابق مواد (35) و (38) قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت مصوب 1400 با اصلاحات بعدی، با هدف ترویج الگوی صحیح همسر گزینی، ترغیب بـه ازدواج بـه هنگام و پایدار و همچنین کاهش طلاق، آموزش و مشاوره قبل و حین ازدواج را برگزار می نمایند.

ماده 17 ـ وزارت ورزش و جوانان موظف است در راستای ترویج مشاوره ازدواج و خانواده نسبت بـه انجام تکالیف زیر با رعایت قوانین و مقررات مربوط و از محل اعتبارات مصوب مربوط اقدام و گزارش آن را بـه طور سالانه بـه دبیرخانه ستاد ارسال نماید:
1 ـ همکاری با سازمان تبلیغات اسلامی مطابق ماده (3۷) قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت مصوب 1400 با اصلاحات بعدی، بـه منظور تسهیل امر ازدواج از طریق مؤسسات فرهنگی، مساجد و روحانیون.
2 ـ همکاری با وزارت آموزش و پرورش در خصوص خدمات عمومی ارائه شده مندرج در بندهای (ب)، (ت) و (پ) ماده (33) قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت مصوب 1400 با اصلاحات بعدی.
3 ـ بهره گیری از ظرفیت سازمان های مردم نهاد فعال در حوزه ازدواج و خانواده جهت ترغیب خانواده ها بـه استفاده از خدمات مشاوره.
4 ـ برنامه ریزی و هماهنگی جهت اجرای برنامه های مشترک با سازمان اداری و استخدامی کشور از قبیل برگزاری کارگاه های حضوری یا مجازی، لحاظ موضوعات مربوط بـه خانواده در آموزش های عمومی کارکنان دولت و استفاده از ظرفیت مراکز مشاوره ازدواج و خانواده برای ارائه خدمات.

ماده 18 ـ معاونت، بهزیستی، وزارت ورزش و جوانان، وزارت علوم و وزارت بهداشت مکلفند از محل منابع مصوب مربوط ازقبیل بند (چ) ماده (37) قانون احکام دائمی برنامه های توسعه کشور مصوب 1395، بند (ب) ماده (76) برنامه و آیین نامه های اجرایی ذی ربط در قالب عقد قرارداد با سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران نسبت بـه ترویج الگوی صحیح همسرگزینی، ترغیب بـه ازدواج بـه هنگام و پایدار و همچنین کاهش طلاق بـه منظور تحکیم نهاد خانواده و ترویج مشاوره قبل، حین و پس از ازدواج اقدام نمایند.
تبصره ـ سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران موظف است در چهارچوب ماده (77) برنامه و با همکاری دستگاه های موضوع این ماده نسبت بـه تولید محتوای مرتبط اقدام نماید.

ماده 19 ـ دبیرخانه ستاد موظف است در راستای ترویج و تسهیل دسترسی بـه خدمات مشاوره، پیشنهاد سازوکار وضع بیمه پایه خدمات مشاوران و مراکز مشاوره ازدواج و خانواده را بـه شورای عالی بیمه ارائه نماید.

ماده 20 ـ معاونت موظف است در چهارچوب ماده (107) برنامه با رعایت قانون مدیریت داده ها و اطلاعات ملی مصوب 1401، معماری سکوی اختصاصی امور زنان و خانواده را بـه تصویب کارگروه تعامل پذیری دولت الکترونیکی برساند.

ماده 21 ـ از تاریخ لازم الاجرا شدن این آیین نامه، بند (4) تصویب نامه شماره 74367/ت61181ه‍ مورخ 1403/05/11، آیین نامه اجرایی مشاوره نوهمسران در پنج سال اول زندگی مشترک موضوع تصویب نامه شماره 172243/ت61123ه‍ مورخ 1402/09/20 و آیین نامه ساماندهی و اعتباربخشی مراکز مشاوره موضوع تصویب نامه شماره 166496/ت47675ه‍ مورخ 1391/8/24 با اصلاحات بعدی لغو می شوند.

ماده 22 ـ نظارت بر حسن اجرای این آیین نامه بر عهده دبیرخانه ستاد است.

محمدرضا عارف ـ معاون اول رئیس جمهور

**********************

خلاصه تحلیلی توسط ایران کدیفای:
 هدف کلی:
این آییننامه با هدف ساماندهی، اعتباربخشی و یکپارچهسازی مراکز و خدمات مشاوره ازدواج و خانواده در کشور، تدوین شده است. هدف نهایی، ترویج الگوی صحیح همسرگزینی، تشویق به ازدواج پایدار و کاهش طلاق از طریق ارتقای کیفیت و نظارت بر خدمات مشاورهای است.

 نکات کلیدی و کاربردی:

1.  انحصار در صدور مجوز:
    *  تنها مراجع مجاز برای صدور مجوز مراکز مشاوره ازدواج و خانواده، وزارت ورزش و جوانان و سازمان بهزیستی هستند. (ماده ۴)
    *  سایر دستگاههای اجرایی (مانند نیروی انتظامی، بانکها و...) که طبق قوانین خاص خود دارای مراکز مشاوره هستند، نیازی به اخذ مجوز مجدد از این دو مرجع ندارند. (تبصره ماده ۴ و ۶)

2.  شرایط سختگیرانه برای متقاضیان تأسیس مرکز:
    *  متقاضی باید دارای مدارک تحصیلی ارشد یا دکتری در مشاوره یا روانشناسی (با مدارک قبلی مرتبط) باشد.
    *  دارا بودن شرایطی مانند التزام عملی به اسلام (برای اقلیتهای دینی، پایبندی به احکام دینی خود)، نداشتن سوءپیشینه کیفری و تأیید سلامت روان توسط سازمان نظام روانشناسی الزامی است. (تبصره ۱ ماده ۵)

3.  نظام اعتباربخشی و رتبهبندی:
    *  مراکز بر اساس شاخصهای کیفیت خدمات، رضایت مراجعان، فضای فیزیکی و رازداری مورد ارزیابی و اعتباربخشی قرار میگیرند. (ماده ۲)
    *  مشاوران در سه سطح پایه، میانی و عالی رتبهبندی میشوند. مبنای این رتبهبندی، شایستگی تخصصی، سابقه کاری و اعتبار اخلاقی است. (ماده ۱۵)
    *  مراکز موظفند رتبه مشاوران خود را به طور شفاف اطلاعرسانی و در معرض دید مراجعان قرار دهند. (تبصره ۲ ماده ۱۵)

4.  سامانه یکپارچه و اطلس ملی:
    *  دبیرخانه ستاد ملی زن و خانواده موظف است یک سامانه یکپارچه برای رصد و برنامهریزی مراکز مشاوره ایجاد کند.
    *  اطلس ملی این مراکز و مشاوران نیز تهیه خواهد شد که شامل اطلاعاتی مانند پراکندگی جغرافیایی، حوزه تخصصی و وضعیت مجوزها است. (ماده ۳)

5.  کمیتههای رسیدگی به تخلفات:
    *  برای رسیدگی به تخلفات مراکز، کمیتههای سهنفره استانی متشکل از نمایندگان ورزش و جوانان، بهزیستی و سازمان نظام روانشناسی تشکیل میشود.
    *  این کمیتهها میتوانند تصمیماتی از تذکر کتبی تا تعلیق فعالیت و حتی لغو مجوز اتخاذ کنند. (ماده ۷)
    *  تخلفات مشاوران به طور جداگانه توسط سازمان نظام روانشناسی پیگیری میشود. (ماده ۱۲)

6.  تأکید بر نقش طلاب و حوزههای علمیه:
    *  برای طلاب علوم دینی که مدرک تخصصی روانشناسی یا مشاوره دارند، اخذ تأییدیه از حوزه علمیه برای دریافت مجوز مرکز الزامی است. (تبصره ۴ ماده ۶)
    *  حوزههای علمیه در تدوین برنامههای آموزشی و بازآموزی برای مشاوران مشارکت دارند. (ماده ۱۳)

7.  تبلیغات و فرهنگسازی:
    *  دستگاههای مربوطه (معاونت زنان، بهزیستی، ورزش و جوانان و ...) موظفند با همکاری صدا و سیما نسبت به تولید محتوا برای ترویج الگوی صحیح همسرگزینی و مشاوره اقدام کنند. (ماده ۱۸)

8.  پوشش بیمهای خدمات مشاوره:
    *  دبیرخانه ستاد موظف است سازوکار وضع بیمه پایه برای خدمات مشاوره را به شورای عالی بیمه پیشنهاد دهد. (ماده ۱۹)

9.  لغو مقررات قبلی:
    *  با اجرایی شدن این آییننامه، سه مصوبه قبلی در زمینه مشاوره ازدواج و ساماندهی مراکز مشاوره لغو میشوند. (ماده ۲۱)

 جمع بندی:
این آییننامه گام بلندی برای ایجاد نظم و استاندارد یکسان در حوزه پراکنده مشاوره ازدواج و خانواده است. ویژگیهای بارز آن عبارتند از:
*  متمرکزسازی نظارت از طریق دو مرجع اصلی (وزارت ورزش و جوانان و بهزیستی).
*  شفافسازی از طریق رتبهبندی مشاوران و ایجاد سامانه یکپارچه.
*  ارتقای کیفیت از طریق اعتباربخشی مراکز و الزام به آموزش مستمر.
*  ترویج فرهنگ مشاوره از طریق تبلیغات و پیگیری پوشش بیمهای.

این آیین نامه چارچوبی جامع برای تبدیل مشاوره ازدواج از یک فعالیت داوطلبانه و تا حدی غیرشفاف، به یک حرفه استاندارد و تحت نظارت ارائه میدهد.