معافیت شهرداری از هزینه دادرسی محدود به سال 1390 و دعاوی حفظ حقوق بیت المال است / نظریه مشورتی 7/1401/613 مورخ 1401/10/17 اداره کل حقوقی قوه قضاییه

جزئیات نظریه

شماره نظریه : 7/1401/613

شماره پرونده : 1401-127-613 ح

تاریخ نظریه : 1401/10/17

استعلام :

شهرداری ها به استناد بند 132 قانون بودجه کل کشور در سال 1390 مدعی معافیت از پرداخت هزینه دادرسی بوده و اعلام میدارند در فهرست اعلامی قوانین و احکام منسوخ در حوزه محیط زیست مصوب 1399/06/19 مجلس شورای اسلامی به بندهای 134 و 133 قانون صدرالذکر اشاره شده است؛ اما در خصوص بند 132 یادشده تصریحی ندارد؛ رأی وحدت رویه شماره 771 مورخ 1397/05/16 هیأت عمومی دیوانعالی کشور که حق نمایندگی نمایندگان حقوقی را بیان داشته است به حکم مقرر در بند 132 قانون بودجه کل کشور در سال 1390 استناد شده است که دلیل بر اعتبار این بند است. با عنایت به مراتب یادشده، خواهشمند است اعلام فرمایید آیا شهرداری از پرداخت هزینه دادرسی جزئاً یا کلا معاف است؟

بیشتر بخوانید:

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :

اولاً، آن دسته از قوانین که صرفاً در برهه زمانی خاص قابلیت اعمال دارند و با پایان یافتن مدت اعتبار، بحث اجرای آن منتفی است، اساساً از عنوان قوانین منسوخ خروج موضوعی دارند و ذکر یا عـدم ذکر آنها در فهرست قوانین منسوخ مؤثر در مقام نیست.

ثانیاً، اصل بر پرداخت هزینه های دادرسی توسط دستگاههای اجرایی است و استثناء از شمول این اصل مستلزم تصریح قانونی است.

ثالثاً، با توجه به تصریح بند (136) قانون بودجه سال 1390 کل کشور، «احکام این قانون فقط در سال 1390 قابل اجراست.»؛ بنابراین و با عنایت به رأی شماره 1254 و 1255 مورخ 1394/11/13 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری، حکم مقرر در بند (132) قانون مذکور، فقط در خصوص دعاوی مربوط به حفظ حقوق بیت المال در سال 1390 قابل اعمال بوده است و در سال های بعد قابل اجرا نیست. بنا به مراتب یادشده، در حال حاضر به سبب فقدان نص قانونی مبنی بر معافیت شهرداری ها از پرداخت هزینه دادرسی، رسیدگی به دعاوی مطروحه از سوی شهرداری ها هرچند در راستای حفظ بیت المال مطرح شده باشد، مستلزم پرداخت هزینه  دادرسی است./