دلیل جدید در تجدیدنظر و دیوان عالی قابل استماع است لکن ادعای جدید قابل پذیرش نیست / نظریه مشورتی 7/99/657 مورخ 1399/05/26 اداره کل حقوقی قوه قضاییه

جزئیات نظریه

شماره نظریه : 7/99/657

شماره پرونده : 99 ـ 127 ـ 657ح

تاریخ نظریه : 1399/05/26

استعلام :

1 ـ آیا طرح دعوای جدید در مرحله تجدیدنظر و دیوان عالی کشور مجاز است؟ در صورت مجاز بودن تا چه زمانی این دعوی قابل طرح است و در صورتی که دادخواست دعاوی جدید نقص داشته باشد، رفع نقص بر عهده چه مرجعی است و در صورت عدم رفع نقص، صدور قرار بر عهده دادگاه است یا دفتر؟

2 ـ آیا در مرحله تجدیدنظر و فرجام می توان دلیل جدید ارائه کرد؟ در صورت مثبت بودن پاسخ، این مراجع چه تکلیفی در قبال دلیل جدید دارند؟

بیشتر بخوانید:

فرجام خواهی آرای حقوقی در نظریات مشورتی      

فرجام خواهی از آراء حقوقی در آراء وحدت رویه قضایی     

تجدیدنظرخواهی از آراء حقوقی در آراء وحدت رویه قضایی    

تجدیدنظرخواهی آرای حقوقی در نظریات مشورتی 

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :

1 ـ با توجه به صراحت ماده 362 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379 ادعای جدید در مرحله تجدید نظر مسموع نیست. از آن جا که رسیدگی در دیوان عالی کشور اساساً به صورت شکلی است و نه ماهیتی، این دیوان به ادعای ماهیتی که در مرحله نخستین مورد رسیدگی واقع نشده است، ورود نخواهد داشت. ماده 7 قانون یادشده نیز متضمن این مهم است.

2 ـ در صورتی  که دلیل جدیدی در مرحله تجدید نظر اقامه شود، طبعاً دادگاه تجدید نظر در مقام بررسی و ارزیابی این دلیل به ماهیت امر پرداخته و بر اساس آن رأی صادر می کند؛ اما در دیوان عالی کشور که رسیدگی به صورت شکلی است و نه ماهیتی، چنان چه دیوان دلیل ابرازی جدید را مؤثر در مقام تشخیص دهد، در اجرای بند 5 ماده 371 قانون فوق الذکر رأی فرجام خواسته را به لحاظ نقص تحقیقات، نقض و مطابق بند «الف» ماده 401 این قانون پرونده را برای رسیدگی مجدد به دادگاه صادرکننده رأی نخستین ارجاع می کند.