اثبات خسارت دعوای واهی بر عهده خوانده دعوی اصلی است / نظریه مشورتی 7/99/534  مورخ 1399/05/15 اداره کل حقوقی قوه قضاییه

جزئیات نظریه

نظریه مشورتی 7/99/534

شماره پرونده : 99-16/10-534ح

تاریخ نظریه : 1399/05/15

استعلام :

پیرو استعلام شماره 9016/110/38001 مورخ 1399/2/27 و عطف به پاسخ استعلام مذکور به شماره و تاریخ 1399/3/17 با توجه به اینکه دادخواهی بر مبانی اصل 35 قانون اساسی از حقوقی اساسی و شهروندی افراد محسوب گردیده است و نظر به اینکه حسب پاسخ استعلام یاد شده به طور کلی مطالبه خسارت دادرسی در غیر موارد قراردادی تابع قواعد عمومی حاکم بر اتلاف و تسبیب می باشد و از طرفی قسمت میانی ماده 515 از قانون آیین دادرسی مدنی خوانده دعوی نیز می تواند خسارتی که عمدا از طرف خواهان با علم به غیر محقق بودن در دادرسی به او وارد شده است را از خواهان مطالبه نماید حال سوال آن است که اثبات علم و نیز عمد خواهان در غیر محقق بودن خود در دادرسی بر عهده خوانده خواهان دعوای مطالبه خسارات دادرسی می باشد یا خواهان به عبارت بهتر آیا منظور از عمد و علم خواهان به عدم حقانیت خود ناظر به دعوی واهی است و یا آنکه به صرف صدور حکم قطعی به ضرر خواهان مطالبه خسارت دادرسی وارد شده به خوانده از طرف وی در هر صورت اعم از علم و عمد خواهان به غیر محقق بودن خود در دادرسی و یا فقدان عمد و علم ایشان به این موضوع قابلیت مطالبه دارد.

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :

احراز شرایط مقرر در بند میانی ماده 515 قانون آیین دادرسی دادگاه ها در امور مدنی که عمد و علم خواهان به غیر محق بودن خود در دادرسی است، شرط استحقاق خوانده برای مطالبه ی خسارت ناشی از دادرسی است بنابراین ادعای یاد شده هم مانند هر ادعای دیگری نیازمند اثبات است و وظیفه  اثبات هم طبق عمومات دادرسی از جمله قاعده البینه علی المدعی و مواد 1257 از قانون مدنی و 196، 194 و 197 از قانون آیین دادرسی دادگاه ها در امور مدنی مصوب 1379 به عهده مدعی آن (یعنی خوانده دعوای اصلی) می باشد.