رای 5398 مورخ 1403/05/09 هیات عمومی دیوان عدالت اداری: ایجاد محدودیت در تعداد اظهارنامه ثبت علامت تجاری خلاف قانون است.

تاریخ دادنامه: ۱۴۰۳/۰۵/۰۹

شماره دادنامه: ۱۴۰۳۳۱۳۹۰۰۰۱۰۶۵۳۹۸

شماره پرونده: ۰۱۰۵۹۰۲

مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری 

طرف شکایت: سازمان ثبت اسناد و املاک کشور 

بیشتر بخوانید:

مجموعه مقررات مرتبط با ثبت علائم و اختراعات

نظریات مشورتی مرتبط با موضوعات ثبت علائم و اختراعات

آرای وحدت رویه قضایی مرتبط با موضوعات ثبتی 

آرای دیوان عدالت اداری مرتبط با موضوعات ثبتی

موضوع شکایت و خواسته: ابطال عبارت «اشخاص حقیقی در هر ماه ۱ اظهارنامه و اشخاص حقوقی در هر ماه ۲ اظهارنامه می توانند ثبت کنند» از درگاه اینترنتی WWW. IPMSSAA.IR

گردش کار:

شاکی به موجب دادخواستی ابطال عبارت «اشخاص حقیقی در ماده ۱ و اشخاص حقوقی در ماده ۲ اظهارنامه می توانند ثبت کنند» از درگاه اینترنتی WWW. IPMSSAA.IR را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:

"اخیراً سازمان ثبت اسناد و املاک کشور و مرکز مالکیت معنوی به عنوان دستگاه های اجرایی عملیاتی ممیزی اظهارنامه های ثبت علائم تجاری موضوع ماده ۳۶ قانون ثبت اختراعات و طرح های صنعتی و علائم تجاری مصوب ۱۳۸۶ مجلس شورای اسلامی، در درگاه اینترنتی ثبت اظهارنامه های ثبت علائم تجاری به نشانی WWW. IPMSSAA.IR محدودیت معترض علیه را ایجاد نموده اند و مقرر داشته اند: اشخاص حقیقی در هر ماه ۱ و اشخاص حقوقی در هر ماه ۲ اظهارنامه می توانند ثبت کنند.

توضیح آن که درگاه اینترنتی WWW. IPMSSAA.IR تنها مجرای ثبت اظهارنامه های علائم تجاری توسط اشخاص حقیقی و حقوقی به شمار می رود و مشمول ایجاد تضییق برای اشخاص حقیقی و حقوقی متقاضی ثبت علائم تجاری است و مشتمل بر وضع قاعده آمره و خارج از حدود اختیارات متشکی عنه در تعارض با اصل تفکیک قوا می باشد. مضافاً این که با اطلاق و عموم ماده ۳۶ قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری مصوب ۱۳۸۶ مجلس شورای اسلامی در تعارض است. لذا صدور حکمی شایسته بر نقض و ابطال عبارت مندرج در ستون خواسته مورد استدعاست."

متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر است:

"ـ مرکز مالکیت معنوی در راستای شناسایی و حمایت از تولیدکنندگان واقعی، همچنین کاهش زمان بررسی اظهارنامه ها و تسریع در اعلام نتیجه، اقدام به ساماندهی و هدفمندسازی در تعداد ثبت اظهارنامه نموده است. بر این اساس اشخاص حقیقی در هر ۳۰ روز ۱ و اشخاص حقوقی در هر ۳۰ روز ۲ اظهارنامه می توانند ثبت کنند. در عین حال چنانچه شما در حال فعالیت تولیدی می باشید این مرکز در جهت حمایت از تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی، آمادگی دارد درخواست مربوط به ثبت اظهارنامه بیش از حد مجاز را مورد بررسی قرار داده و مساعدت لازم را به عمل آورد. بدین منظور از این صفحه عکس (Screenshot) گرفته و همراه با تصویر مدارکی که نشان دهنده فعالیت شما در جهت تولید می باشد (پروانه بهره برداری، جواز تأسیس با پیشرفت فیزیکی حداقل ۴۰ درصد، پروانه ساخت یا نامه تأیید نام اداره کل دارو از سازمان غذا و دارو) به پست الکترونیکی ( email) به آدرس WWW. poshtiban.tolid.ssaair ارسال نمائید. خواهشمند است از مراجعه حضوری به این مرکز خودداری نمائید."

در پاسخ به شکایت مطروحه، مدیرکل حقوقی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور به موجب لایحه ای که به شماره ۴۳۹۳۰۶۴ مورخ 1402/10/03 در دبیرخانه هیأت عمومی دیوان عدالت اداری به ثبت رسیده، توضیح داده است که:

"مرکز مالکیت معنوی در اجرای بند ۵ ماده ۱۱۱ آیین نامه اجرایی قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری مصوب ۱۳۸۷ ریاست محترم قوه قضائیه مدارک دال بر فعالیت در حوزه ذی ربط را دریافت می کند تا اعطای علامت تجاری به تولید کنندگان و فعالان واقعی صورت گیرد و در این راستا، محدودیتی برای ثبت اظهارنامه وجود ندارد. با عنایت به موارد معنونه فوق، اقدامات انجام شده از سوی سازمان ثبت (مرکز مالکیت معنوی) وفق قوانین و مقررات صورت پذیرفته و با ایراد و اشکال قانونی مواجه نمی باشد. لذا رد شکایت شاکی مورد استدعاست."

هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 1403/05/09 با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است. 

بیشتر بخوانید:

مجموعه مقررات مرتبط با ثبت علائم و اختراعات

نظریات مشورتی مرتبط با موضوعات ثبت علائم و اختراعات

آرای وحدت رویه قضایی مرتبط با موضوعات ثبتی 

آرای دیوان عدالت اداری مرتبط با موضوعات ثبتی

رأی هیأت عمومی

براساس مواد ۳۳ و ۳۶ قانون ثبت اختراعات ، طرح های صنعتی و علائم تجاری مصوب سال ۱۳۸۶ با اصلاحات و الحاقات بعدی، اظهارنامه ثبت علامت به همراه نمونه علامت و فهرست کالاها یا خدماتی که ثبت علامت برای آن ها درخواست شده و براساس طبقه بندی قابل اجرا یا طبقه بندی بین المللی باشد، به اداره مالکیت صنعتی تسلیم می شود. پرداخت هزینه های ثبت علامت برعهده متقاضی است و اداره مالکیت صنعتی ، اظهارنامه را از لحاظ انطباق با شرایط و مقررات مندرج در این قانون بررسی و در صورتی که علامت را قابل ثبت بداند، اجازه انتشار آگهی مربوط به آن را صادر می کند. لذا با توجه به مواد مذکور از فصل سوم قانون یادشده تحت عنوان «علائم ، علائم جمعی و نامهای تجاری» محدودیتی در خصوص تعداد علائم تجاری مورد درخواست ثبت ذکر نشده و در نتیجه عبارت (اشخاص حقیقی در ماه یک اظهارنامه و اشخاص حقوقی در ماه دو اظهارنامه می توانند ثبت نام کنند) از درگاه اینترنتی www.ipmssaa.ir که براساس آن مقرر شده است که اشخاص حقیقی در هر ۳۰ روز یک و اشخاص حقوقی در هر ۳۰ روز دو اظهارنامه می توانند ثبت کنند، خلاف قانون و خارج از حدود اختیار بوده و مستند به بند ۱ ماده ۱۲ و ماده ۸۸ قانون دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ ابطال می شود. این رأی براساس ماده ۹۳ قانون دیوان عدالت اداری (اصلاحی مصوب 1402/02/10) در رسیدگی و تصمیم گیری مراجع قضایی و اداری معتبر و ملاک عمل است.

رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ حکمتعلی مظفری