رای 1267 و 1268  مورخ 1397/05/02 هیات عمومی دیوان عدالت اداری: صرفاً فرزندان شهدا از امتیاز ماموریت آموزشی جانبازان پنجاه درصد برخوردار شده اند

تاریخ دادنامه: ۱۳۹۷/۵/۲

شماره دادنامه: ۱۲۶۸ ـ ۱۲۶۷

کلاسه پرونده: ۸۸۰/۹۶، ۴۳۲/۹۶

مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری

گردش کار:

الف) سرپرست معاونت حقوقی و نظارت همگانی و رئیس کمیسیون تطبیق مصوبات دستگاههای اداری با قانون در سازمان بازرسی کل کشور به موجب شکایت نامه شماره ۱۰۲۴۷۰ ـ ۱۳۹۶/۵/۱۷ اعلام کرده است که:

«سلام علیکم

احتراماً آیین نامه ساماندهی اشتغال فرزندان شاهد و جانبازان ۲۵% بالاتر از جهت انطباق با قانون در کمیسیون تطبیق مصوبات دستگاه های اداری با قانون این سازمان مورد بررسی قرار گرفت که نتیجه به شرح زیر اعلام می شود.

۱ـ وفق ماده ۱۲ قانون تسهیلات استخدامی و اجتماعی جانبازان انقلاب اسلامی (مصوب ۱۳۷۴/۳/۳۱ مجلس شورای اسلامی) کلیه دستگاههای مشمول قانون مزبور، مکلفند ضمن فراهم آوردن امکانات لازم برای آموزشهای کوتاه مدت، با ادامه تحصیل جانبازانی که در استخدام دارند تا پایان تحصیلات دانشگاهی به صورت ماموریت آموزشی تمام وقت یا نیمه وقت موافقت نمایند. همچنین ماده۳ آیین نامه اجرایی ماده ۱۲ قانون تسهیلات استخدامی و اجتماعی جانبازان (مصوبه شماره ۱۸۰۶۰هـ ـ ۱۳۷۸/۸/۱۰ هیات وزیران) نیز کلیه دستگاهها را مکلف به ماموریت آموزشی مستخدمان جانباز خود در کلیه مقاطع تحصیلی رسمی مورد تایید نموده است.

۲ـ ماده ۹ آیین نامه ساماندهی اشتغال فرزندان شاهد و جانبازان ۲۵ درصد و بالاتر (مصوبه شماره ۴۱۴۵۹/۲۶۲۷۵۶ ـ ۱۳۸۸/۱۲/۲۷ هیات وزیران) مقررات حاکم بر ماموریت آموزشی جانبازان را در مورد فرزندان شاهد و جانباز نیز لازم الاجرا نموده است. شایان ذکر است در قوانین موضوعه تنها فرزندان شاهد از امتیازات جانبازان برخوردار شده اند.

۳ـ بر اساس اصل ۱۳۸ قانون اساسی، مفاد مقررات، آیین نامه و بخشنامه ای که هیات وزیران یا هر یک از وزرایی که مامور تدوین آن می باشند، نباید با متن و روح قوانین مخالف باشد، در حالی که مفاد ماده ۹ آیین نامه ساماندهی اشتغال فرزندان شاهد و جانبازان ۲۵ درصد و بالاتر مبنی بر توسعه حکم قانونی به ماموریت آموزشی فرزندان جانبازان، مغایر مفاد ماده ۱۲ قانون تسهیلات استخدامی و اجتماعی جانبازان انقلاب اسلامی می باشد. با عنایت به مطالب لذا درخواست می شود در اجرای تبصره (۲) بند (د) ماده (۲) قانون تشکیل سازمان بازرسی کل کشور، موضوع در هیات عمومی آن مرجع به طور فوق العاده و خارج از نوبت مورد رسیدگی قرار گرفته و این سازمان را از تصمیم متخذه مطلع نمایند.»

ب) آقای... به موجب دادخواستی ابطال بند ۹ آیین نامه ساماندهی اشتغال فرزندان شاهد و جانبازان ۲۵ درصد و بالاتر موضوع بخشنامه شماره ۴۱۴۵۹/۲۶۲۷۵۶ ـ ۱۳۸۸/۱۲/۲۷ معاون اول رئیس جمهور را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:

«همان گونه که مستحضر می باشید ماده۶۱ قانون مدیریت خدمات کشوری اشعار می دارد:

ماده ۶۱: اعزام کارمندان دستگاههای اجرایی از زمان تصویب این قانون برای طی دوره های آموزشی که منجر به اخذ مدرک دانشگاهی یا معادل آن می گردد در داخل و خارج از کشور با هزینه دستگاههای مربوط و استفاده از ماموریت آموزشی ممنوع می باشد.

تبصره: ایثارگران مشمول مقررات خاص خود می باشند.

همچنین ماده۹ آیین نامه ساماندهی اشتغال فرزندان شاهد و جانبازان ۲۵% عنوان می دارد:

ماده ۹ آیین نامه: همان گونه که مستحضرید ماموریت آموزش فرزندان شاهد مطابق با بند «و» ماده ۴۴ قانون برنامه پنجم و نیز مقررات حاکم بر ماموریت آموزشی جانبازان در مورد فرزندان شاهد و جانباز نیز لازم الاجراست.

تبصره ۳ ماده ۳۳ قانون احکام دائمی برنامه های توسعه کشور مصوب ۱۳۹۵/۱۱/۱۰ مجاز می باشد (هر چند در زمان تصویب آیین نامه ساماندهی اشتغال فرزندان شاهد ... در ۱۳۸۸/۱۲/۲۶ که مواد قانونی اخیرالذکر تصویب نگردیده بودند مجاز نبوده است) لیکن فرزندان جانباز ۲۵% و بالاتر که در ماده ۹ آیین نامه برشمرده شده است با استناد به ماده ۱ قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران و سایر مقررات موضوعه (برای تعریف ایثارگر) قطعاً از جمله ایثارگران موضوع تبصره ماده ۶۱ قانون مدیریت خدمات کشوری نبوده و لذا ممنوعیت اعزام ایشان به ماموریتهای آموزشی (که منجر به اخذ مدرک تحصیلی می گردد) شامل آنها نیز می شود. بنابراین به جهت مغایرت ماده ۹ آیین نامه مورد اشاره با مفاد ماده ۶۱ قانون مدیریت خدمات کشوری، تقاضای ابطال آن را از قضات هیات عمومی دیوان عدالت اداری می نمایم.»

متن آیین نامه در قسمت مورد اعتراض به قرار زیر است:

«ماده ۹ ـ مقررات حاکم بر ماموریت آموزشی جانبازان در مورد فرزندان شاهد و جانباز نیز لازم الاجراست.»

علی رغم ارسال نسخه ثانی دادخواست و ضمائم آن برای طرف شکایت تا زمان رسیدگی به پرونده در هیات عمومی دیوان عدالت اداری هیچ پاسخی از طرف شکایت واصل نشده است.

هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۱۳۹۷/۵/۲ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.

رای هیات عمومی

با توجه به اینکه مطابق ماده ۶۱ قانون مدیریت خدمات کشوری، پرداخت هزینه های آموزشی از بودجه دستگاههای اجرایی به کارکنان ممنوع شده و وفق تبصره ذیل آن ایثارگران مشمول مقررات خاص خود می باشند و در ماده ۱ قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران مصوب سال ۱۳۹۱، فرزندان ایثارگران مشمول عنوان ایثارگر ذکر نشده اند و در ماده ۴۴ قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران و ماده ۸۸ قانون برنامه ششم توسعه صرفاً فرزندان شهدا از کلیه امتیازات جانبازان پنجاه درصد برخوردار شده اند، بنابراین حکم مقرر در ماده ۹ آیین نامه ساماندهی اشتغال فرزندان شاهد و جانبازان ۲۵ درصد و بالاتر که فرزندان جانبازان را نیز واجد برخورداری از امتیازات جانبازان تلقی کرده است، مخالف قانون بوده و مستند به بند ۱ ماده ۱۲ و ماده ۸۸ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ ابطال می شود.

رئیس هیات عمومی دیوان عدالت اداری ـ محمدکاظم بهرامی