رای 1077 مورخ 1400/04/08 هیات عمومی دیوان عدالت اداری: هیات گزینش موجودیتی قانونی داشته و نتیجه گزینش افراد باید به ذینفع ابلاغ گردد و اعترض به آن در دیوان عدالت اداری قابل استماع است

شماره دادنامه: 1077

تاریخ دادنامه: 1400/04/08

شماره پرونده: 43

مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری

اعلام کننده تعارض: آقای محمدرضا پورقربانی

موضوع : اعلام تعارض در آراء صادر شده از شعب دیوان عدالت اداری

شعب دیوان در رسیدگی به دادخواست اشخاص در خصوص اعتراض به رای گزینش مستند به نامه ابلاغیه نتیجه رای هیات گزینش، استنباط های متفاوتی داشته اند که منجر به صدور آرای متعارض گردیده است، بعضی از شعب، اعلام شکایت با استناد به ابلاغیه نتیجه رای گزینش را به منزله شکایت به رای گزینش دانسته و با ورود به ماهیت موضوع، مبادرت به صدور حکم نموده اند، اما در مقابل یکی از شعب تجدیدنظر با این استدلال که ابلاغیه نتیجه رای گزینش متفاوت با ابلاغ رای گزینش است، بدون ورود به ماهیت موضوع، قرار رد شکایت صادر کرده است.

گردش کار پرونده ها و مشروح آراء به قرار زیر است:

الف: شعبه 21 بدوی دیوان عدالت اداری در خصوص اعتراض به رای هیات مرکزی گزینش به طرفیت هیات مرکزی گزینش بنیاد شهید و امور ایثارگران به موجب دادنامه شماره 96099702100580-11؍4؍1396 ضمن ورود به ماهیت دعوا، رای به رد شکایت صادر کرده است.

اما شعبه 27 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری متعاقب اعتراض شاکی، به موجب دادنامه شماره 9609970956001973-29؍6؍1396 بدون ورود به ماهیت دعوا و به شرح زیر قرار رد شکایت صادر کرده است:

با توجه به اینکه برابر قانون تسری قانون گزینش معلمان و کارکنان آموزش و پرورش به کارکنان سایر وزارتخانه ها و سازمان ها و موسسات و شرکت های دولتی مصوب 9؍2؍1375 مجلس شورای اسلامی، قانون گزینش معلمان و کارکنان آموزش و پرورش مصوب 14؍6؍1374 به سایر مراجع و وزارتخانه ها و مواردی که در قانون صدورالذکر قید شده است تسری یافته لذا برابر بند (د) ماده 46 آیین نامه اجرایی قانون گزینش کشور مصوب 25؍5؍1377 ملاک زمان مقرر در ماده 14 قانون برای رسیدگی به شکایات داوطلبان مشخص شده است. 

بند (د) صریحاً بر تاریخ ابلاغ رای توسط هیات یا هسته به افراد ذی نفع اشاره دارد، بنابراین با توجه به اینکه هیاتهای گزینش دارای موجودیت قانونی می باشند و به عنوان یک مرجع قانونی جهت صدور رای پیرامون گزینش اشخاص در حیطه وظایف مقرر اقدام می نماید و آراء صادره در صورت قطعیت مشمول تبصره 2 ماده 16 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری می گردد لذا مراجع مزبور ملزم به ابلاغ رای هیات مربوطه به ذینفع هستند و صرف یک مکاتبه اداری بدون قید تاریخ و شماره که واجد اثر حقوقی است به مفهوم ابلاغ ملاک نظر قانونگذار محسوب نمی شود.

بنابراین با وصف ذکر شده اعتراض شاکی در مرحله بدوی به نامه موضوع شکایت به لحاظ عدم ابلاغ رای هیات به مشارالیه از مصادیق ماده 10 قانون اخیرالذکر تلقی نمی گردد لذا قطع نظر از اعتراض صورت پذیرفته در اجرای ماده 71 قانون تشکیلات و آین دادرسی دیوان عدالت اداری معترض عنه نقض و با توجه به ماده 17 و 78 همان قانون قرار رد شکایت شاکی را صادر می نماید. بدیهی است پس از ابلاغ رای هیاتهای گزینش به شاکی و با رعایت مواد قانونی مشارالیه حق مراجعه به این مرجع را دارد.

ب: شعب 27 و 29 بدوی دیوان عدالت اداری در رسیدگی به دادخواست اشخاص به خواسته ابطال رای هیات مرکزی گزینش که فقط ابلاغیه آن را در اختیار داشته اند، با پذیرش دادخواست و استماع دعوا در ماهیت امر اتخاذ تصمیم کرده اند و شعبه 27 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری طی دادنامه های شماره 2294 - 21؍10؍1399، 2301 - 21؍10؍1399 و 2550 - 26؍8؍1397 ضمن ورود به ماهیت دعوا و رسیدگی به اعتراض اشخاص حکم به رد شکایت صادر کرده است.

هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 8؍4؍1400 با حضور معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.

الف- تعارض در آراء محرز است.

ب- اولاً: مطابق تبصره 3 ماده 14 قانون گزینش معلمان و کارکنان آموزش و پرورش مصوب سال 1374: «معترضین به آرای هیات مرکزی و هسته ها حداکثر تا دو ماه (و در حال حاضر سه ماه) پس از ابلاغ رای می توانند به دیوان عدالت اداری شکایت نمایند و دیوان نسبت به رسیدگی اقدام می نماید.»

ثانیاً: بر اساس ماده 46 آیین نامه اجرایی قانون گزینش کشور مصوب سال 1377: «ملاک زمان مقرر در ماده 14 قانون مذکور برای رسیدگی به شکایات داوطلبان یکی از زمانهای ذیل خواهد بود:

الف) آگهی در جراید کثیرالانتشار (حداقل یک بار) برای پذیرفته شدگان علمی و نهایی توسط مراجع برگزارکننده آزمون (با شرط اعلام قبلی زمان نتیجه به کلّیه داوطلبان)،

ب) دریافت کارنامه مبنی بر عدم پذیرش داوطلب از مراجع برگزارکننده آزمون و همچنین دریافت حکم توسط شخص متقاضی از طریق پست سفارشی،

ج) تاریخ ابلاغ حکم توسط اداره کارگزینی یا عناوین مشابه در دستگاه (طبق تبصره 1 ماده 90 قانون آیین دادرسی مدنی)،

د) تاریخ ابلاغ رای توسط هیات یا هسته به فرد ذی نفع...» و بر مبنای ماده فوق، رسیدگی به شکایات داوطلبان منحصر به ابلاغ متن رای به فرد ذینفع نیست. ضمن آن که وفق ماده 43 آیین نامه اجرایی قانون گزینش و تبصره آن، کلّیه اطلاعات به دست آمده در مراحل مختلف گزینش به صورت محرمانه در پرونده ثبت و ضبط می گردد و در صورت درخواست داوطلب، موارد به صورت کلّی، محرمانه و کتبی به وی اعلام می شود.

ثالثاً: براساس تبصره 2 ماده 20 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392: «در مواردی که تصدیق اسناد و مدارک مربوط به واحدهای دولتی و عمومی از سوی شاکی ممکن نباشد و یا اینکه اساساً شاکی نتواند تصویری از آنها ارائه نماید، دیوان مکلّف به پذیرش دادخواست است و باید تصویر مصدق اسناد را از دستگاه مربوطه مطالبه نماید.» بنا به مراتب فوق و با توجه به اینکه متن اغلب آرای گزینش محرمانه است و تفصیل آن کتباً در اختیار اشخاص قرار نمی گیرد و تنها نتایج رسیدگی به ذی نفع ابلاغ و رسید اخذ می گردد و مستند به تبصره 2 ماده 20 و ماده 44 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری، چنانچه شاکی نتواند تصویری از اسناد مورد شکایت را ارائه نماید، شعبه دیوان مکلّف بـه پذیرش دادخواست و ادامه رسیدگی است و با عنایت بـه اینکه عدم پذیرش اعتراض اشخاص بـه رای گزینش بـه استناد ابلاغیه مذکور منجر بـه تضییع حقوق آنان و اطاله دادرسی خواهد شد.

بنابراین دادنامه های شماره 2550 - 26؍8؍1397، 2294 - 21؍10؍1399 و 2301 - 21؍10؍1399 (صادره از شعبه 27 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری) در حدی که شکایت شاکی را مبنی بر اعتراض به رای گزینش مستند به نامه ابلاغیه نتیجه آرای گزینش استماع و رسیدگی کرده اند، صحیح و مطابق با قوانین و مقررات تشخیص داده می شوند. این رای به استناد بند ۲ ماده ۱۲ و ماده ۸۹ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ برای شعب دیوان عدالت اداری و سایر مراجع اداری مربوط در موارد مشابه لازم الاتباع است.

مهدی دربین - معاون قضایی دیوان عدالت اداری