بخشنامه صدور تایید اعتبار توان مالی پیمانکاران و تامین کنندگان توسط موسسات اعتباری در فرایند ارزیابی کیفی مناقصات مصوب 1404/06/20 بانک مرکزی

شناسنامه بخشنامه صدور تایید اعتبار توان مالی پیمانکاران و تامین کنندگان توسط موسسات اعتباری در فرایند ارزیابی کیفی مناقصات:

شماره روزنامه رسمی: 
تاریخ روزنامه رسمی: 
شماره ابلاغ: ۰۴/۱۴۴۶۵۳
تاریخ ابلاغ: ۱۴۰۴/۰۶/۲۰
مرجع تصویب: بانک مرکزی
تاریخ تصویب: 1404/06/20 

بیشتر بخوانید:
+  مقررات معاملات دولتی
+  معاملات دولتی در آراء دیوان عدالت اداری
+  معاملات دولتی در نظریات مشورتی
+  موضوعات بانکی در آراء وحدت رویه قضایی
+  موضوعات پولی و بانکی در آراء دیوان عدالت اداری
+  بانکداری در نظریات مشورتی

متن بخشنامه صدور تایید اعتبار توان مالی پیمانکاران و تامین کنندگان توسط موسسات اعتباری در فرایند ارزیابی کیفی مناقصات:

همان گونه که مستحضرند؛ مفاد ماده (12) قانون برگزاری مناقصات مصوب سال 1383 و جزء (4) بند «ب» ماده (19) و همچنین جزء (4) بند «ب» ماده (25) «آیین نامه اجرایی بند «ج» ماده (12) قانون برگزاری مناقصات » مصوب سال 1385 هیأت وزیران، در خصوص ارزیابی کیفی پیمانکاران و تأمین کنندگان از حیث توان مالی آنان، به موضوع «تأیید اعتبار» از سوی بانک ها با مؤسسات اعتباری غیربانکی تا سقف مبلغ موضوع مناقصه اشاره نموده است. در همین رابطه، حسب اطلاعات واصله و بررسی های به عمل آمده، بعضأ ایراداتی شامل صدور تأییدیه ها توسط شعب مؤسسات اعتباری خارج از حدود و اختیارات خود، نبود استاندارد مشخص برای صدور تأییدیه اعتباری، صدور تأییدیه اعتباری بدون لحاظ شاخص های مالی و اعتباری مناقصه گران از جمله شاخص های مرتبط با صورت های مالی حسابرسی شده، عدم وجود ساز و کار اصالت سنجی و نیز مشخص نبودن مدت اعتبار این تأییدیه ها مشاهده شده که مقتضی است با عنایت به اهمیت موضوع و آثار مترتب بر آن، مراتب زیر در هر مؤسسه اعتباری مورد بررسی قرار گرفته و در فرآیند ها لحاظ شود؛ به نحوی که واحدهای ذی ربط در سطح ستاد وشعب نیز ضمن آگاهی از این ملاحظات، هماهنگی لازم را برای رعایت رویکردی یکسان و منسجم به عمل آورند:

- صدور تأییدیه توسط شعب با اختیارات پایین و مبالغ فراتر از اختیارات: در این رابطه، مؤسسه اعتباری باید بر رعایت حدود اختیارات و به طور خاص، سقف اعتبار مالی قابل تأیید در تأییدیه های اعتباری صادره از سوی شعبه که برای شعب خود تعیین کرده، نظارت کرده و عندالاقتضا، تأییدیه های مزبور به تأیید مقامات عالیه ی مرتبط در مؤسسه اعتباری برسند.

- نبود استاندارد مشخص برای صدور تأییدیه اعتباری: با توجه به نقش مهم تأییدیه های اعتباری در فرآیندهای مناقصات و تصمیم گیری های مالی، ضروری است مفاد تأییدیه های مزبور به نحوی تنظیم یا تکمیل گردد که شفاف و خالی از ابهام باشند تا هم انتظارات طرف های ذی نفع را برآورده ساخته و هم از برداشت های متفاوتی که موجب اختلاف در مراحل بعدی می شوند، جلوگیری شود.

- انطباق با ارزیابی های اعتباری و سقف های مصوب: با توجه به این که تأیید یه های اعتباری صادره دارای وصف حقوقی نیز بوده و می تواند مؤسسه اعتباری را به ایجاد تعهدات برای مناقصه گر به ذی نفعی مناقصه گذار ملزم نماید، فلذا ضروری است مفاد تأییدیه های اعتباری و به طور خاص، میزان اعتبار مالی متقاضی با لحاظ اعتبار سنجی دقیق وی و از جمله بررسی صورت های مالی حسابرسی شده، توسط مؤسسه اعتباری تکمیل شده و متن آن ها با ارزیابی های انجام شده و سقف اعتباری تعیین شده برای مشتری همخوانی داشته باشد.

- اهمیت اصالت اسناد و پیشگیری از جعل: با توجه به اهمیت اصالت اسناد، مقتضی است مؤسسات اعتباری، تدابیری جهت تقویت قابلیت اتکا و همچنین کاهش امکان سوء استفاده از این اسناد و به طور خاص، اتخاذ راهکارهایی به منظور پیشگیری یا کاهش احتمال جعل آن ها را مورد توجه قرار دهند. در این خصوص، مواردی مانند ثبت مکانیزه، صدور با شناسه ی قابل رهگیری، درج مهر و امضای مقام ذی صلاح مؤسسه اعتباری، الصاق هولوگرام ومانند آن ها قابل توجه است.

- ملاحظات مربوط به بازه زمانی اعتبار: با توجه به ماهیت بویا و متغیر وضعیت های مالی مشتریان، تعیین مدت اعتبار برای تأییدیه ها از منظر انطباق با شرایط روز اهمیت دارد؛ لذا مناسب است در صورت امکان، تأیید یه های اعتباری صادره، متضمن اعلام مدت زمان اعتبار مالی متقاضی باشند تا از استفاده ی مکرر متقاضی در جایی که اعتبار مالی وی نزد مؤسسه اعتباری از بین رفته یا نیازمند تجدید است، جلوگیری شود. این اقدام موجب می شود که اعتبار تأییدیه ها همواره با واقعیت های مالی روز مشتری هماهنگ بوده و از صدور تأییدیه های فاقد ارتباط با وضعیت فعلی وی جلوگیری شود.

در خاتمه، خواهشمند است دستور فرمایند؛ مراتب به قید تسریع و با لحاظ مفاد بخشنامه شماره 96/149153 مورخ 1396/5/16 به واحدهای مرتبط آن بانک /مؤسسه اعتباری غیربانکی ابلاغ شده و بر حسن اجرای آن نظارت گردد/الف

رئیس مرکز تنظیم گری - مدیریت کل تنظیم مقررات

**************
خلاصه تحلیلی توسط ایرانکدیفای:

🔹 اهداف بخشنامه
- ایجاد یکپارچگی و شفافیت در صدور تأییدیه های اعتباری برای پیمانکاران و تأمین کنندگان در مناقصات.
- پیشگیری از تخلفات و سوءاستفاده های احتمالی در فرآیند ارزیابی کیفی مناقصات.
- تعیین استانداردهای مشخص برای صدور تأییدیه های اعتباری.

🔹 مشکلات پیشین
بانک مرکزی با بررسی های انجام شده، ایرادات زیر را در فرآیند صدور تأییدیه های اعتباری شناسایی کرده است:
1. صدور تأییدیه توسط شعب مؤسسات اعتباری خارج از حدود اختیارات تعیین شده.
2. نبود استاندارد مشخص برای صدور تأییدیه های اعتباری.
3. صدور تأییدیه بدون در نظر گرفتن شاخص های مالی و اعتباری متقاضیان.
4. عدم وجود سازوکار اصالت سنجی تأییدیه ها.
5. مشخص نبودن مدت اعتبار تأییدیه های صادرشده.

🔹 راهکارهای اصلاحی
بانک مرکزی برای رفع این مشکلات، راهکارهای زیر را ابلاغ کرده است:
#1. نظارت بر اختیارات شعب
- مؤسسات اعتباری موظفند بر رعایت حدود اختیارات شعب در صدور تأییدیه ها نظارت کنند.
- در صورت نیاز، تأییدیه های صادرشده باید توسط مقامات عالیه مؤسسه اعتباری تأیید شوند.
#2. استانداردسازی تأییدیه ها
- متن تأییدیه های اعتباری باید شفاف و فاقد ابهام باشد.
- محتوای تأییدیه ها باید با ارزیابی های اعتباری و سقف های مصوب همخوانی داشته باشد.
#3. انطباق با ارزیابی های اعتباری
- تأییدیه های اعتباری باید بر اساس اعتبارسنجی دقیق متقاضیان و بررسی صورت های مالی حسابرسی شده صادر شوند.
- میزان اعتبار مالی درج شده در تأییدیه باید با سقف اعتباری تعیین شده برای مشتری مطابقت داشته باشد.
#4. اصالت اسناد و پیشگیری از جعل
- مؤسسات اعتباری موظفند تدابیری برای افزایش قابلیت اتکای تأییدیه ها و کاهش احتمال جعل اتخاذ کنند.
- استفاده از روش هایی مانند:
  - ثبت مکانیزه تأییدیه ها
  - صدور تأییدیه با شناسه قابل رهگیری
  - درج مهر و امضای مقام ذی صلاح
  - الصاق هولوگرام
#5. تعیین مدت اعتبار تأییدیه ها
- تأییدیه های اعتباری باید دارای تاریخ انقضا باشند.
- این اقدام باعث می شود تأییدیه ها همواره با وضعیت مالی روز مشتری هماهنگ باشند.
- از استفاده های مکرر از تأییدیه های فاقد اعتبار جلوگیری می شود.

🔹 جمع بندی
این بخشنامه با هدف افزایش شفافیت، اعتبار و قابلیت اتکای تأییدیه های اعتباری در فرآیند مناقصات تصویب شده است. مؤسسات اعتباری موظفند مفاد این بخشنامه را بلافاصله به شعب خود ابلاغ و بر اجرای دقیق آن نظارت کنند.