قانون نحوه انجام امور مالی و معاملاتی دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی و تحقیقاتی مصوب 1369/10/18 مجلس شورای اسلامی

شناسنامه قانون نحوه انجام امور مالی و معاملاتی دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی و تحقیقاتی:

شماره روزنامه رسمی: 13389
تاریخ روزنامه رسمی: 1369/11/30
مرجع تصویب: مجلس شورای اسلامی
تاریخ تصویب: 1369/10/18 

بیشتر بخوانید:
+  مقررات امور دانشگاه ها    
+  آموزش و پژوهش در آراء وحدت رویه قضایی    
+  موضوعات دانشگاه در آرای دیوان عدالت اداری
+  موضوعات علمی و آموزشی در نظریات مشورتی      

متن قانون نحوه انجام امور مالی و معاملاتی دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی و تحقیقاتی:

ماده 1 - امور مالی و معاملاتی دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی و تحقیقاتی که بر اساس مجوزهای رسمی وزارتین فرهنگ و آموزش عالی و  بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تأسیس شده یا میشود در این قانون ( مؤسسه) نامیده می  شوند صرفاً تابع این قانون و آئیننامه  های اجرائی آن  می  باشند.
 تبصره - اصطلاحاتی که در این قانون بکار رفته است تابع تعاریف مندرج در قوانین و مقررات مربوط میباشد. 

ماده 2 - اعتبارات جاری و عمرانی این مؤسسات و همچنین اعتبارات اختصاصی ( معادل درآمدهای اختصاصی برآورد شده از سوی مؤسسات) همه ساله صرفاً در قالب برنامه و طرح به صورت کمک در بودجه کل کشور منظور و تصویب میشود. 

ماده 3 - تخصیص اعتبارات جاری و عمرانی هر سه ماه، حداقل به مأخذ سه دوازدهم بودجه مصوب و در مورد اعتبارات اختصاصی معادل کلیه  درآمدهای وصولی که به خزانه واریز شده است از طریق دستگاههای اجرائی ذیربط در اختیار هر یک از مؤسسات قرار می  گیرد. 

ماده 4 - کلیه اعتبارات جاری و عمرانی و اختصاصی منظور در قانون بودجه کل کشور تا آخر سال مالی قابل تعهد و پرداخت است و مانده وجوه  اعتبارات مصرف نشده هر سال به سال بعد منتقل و ضمن بودجه تفصیلی آن سال مؤسسه منظور خواهد شد. 

ماده 5 - کلیه مؤسسات موضوع این قانون می  توانند در جهت اجراء و تکمیل پروژه  ها و برنامه  های آموزشی و تحقیقاتی و عمرانی از هدایا و  کمکهای مردمی استفاده نمایند و نحوه هزینه کردن اینگونه کمکهای مردمی تابع آئیننامه  ای خواهد بود که به پیشنهاد هیأت امناء مؤسسات ذیربط به  تصویب وزارتین مربوطه برسد.

 ماده 6 - به وزارتین فرهنگ و آموزش عالی و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اجازه داده میشود در جهت ایجاد تسهیلات لازم برای احداث، تعمیر، نگهداری و خدمات سلف سرویس ها، خوابگاههای دانشجوئی و تأمین مسکن اعضای هیأت علمی، شرکت سهامی خاص تأسیس نماید که  اساسنامه این شرکتها با پیشنهاد مشترک وزرای فرهنگ و آموزش عالی و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.

 ماده 7 - این مؤسسات مکلفند حساب کلیه اعتبارات و هزینه  ها را نگهداری و صورت حساب دریافت و پرداخت هر ماه و حساب نهائی هر سال را تنظیم و پس از گواهی ذی حساب به همراه اسناد و مدارک مربوطه جهت رسیدگی یا حسابرسی در اختیار دیوان محاسبات قرار دهند و یک نسخه از  صورت حساب دریافت و پرداخت هر ماه و حساب نهایی هر سال را به وزارت امور اقتصادی و دارائی ارسال نمایند. 

ماده 8 - این مؤسسات مکلفند گزارش عملیات انجام شده سالانه را بر اساس اهداف پیش  بینی شده، در بودجه به کمیسیونهای برنامه و بودجه و  فرهنگ و آموزش عالی و بهداری و بهزیستی مجلس شورای اسلامی و سازمان برنامه و بودجه ارسال نمایند.

 ماده 9 - آئیننامه اجرائی هر یک از مواد فوق بر حسب نیاز به پیشنهاد هیأت امنای مؤسسات مربوطه و تصویب مشترک وزرای فرهنگ و آموزش  عالی و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی قابل اجراء خواهد بود.

 تبصره - ترکیب هیأتهای امناء مطابق مصوبه جلسات 181 و 183 مورخ 9 و 1367/12/23 شورایعالی انقلاب فرهنگی تعیین می  شود. 

ماده 10 - این قانون از اول سال 1370 لازم الاجرا بوده و از تاریخ مذکور قانون محاسبات عمومی کشور و آئیننامه معاملات دولتی باستثنای ماده31 قانون مذکور، در مورد این مؤسسات نافذ نخواهد بود.

 قانون فوق مشتمل بر ده ماده و دو تبصره در جلسه علنی روز سه  شنبه مورخ هجدهم دیماه یکهزار و سیصد و شصت و نه مجلس شورای اسلامی  تصویب و در تاریخ 1369/10/26  به تأیید شورای نگهبان رسیده است. 

 رئیس مجلس شورای اسلامی - مهدی کروبی

**************

خلاصه تحلیلی:

این قانون مقررات خاصی را برای مدیریت مالی و معاملات دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی و تحقیقاتی تعیین می کند و آن ها را از شمول قانون «قانون محاسبات عمومی کشور» خارج می سازد.

 مفاد و اصول اصلی قانون

   ماده ۱: حاکمیت این قانون
       کلیه امور مالی و معاملاتی دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی صرفاً تابع این قانون و آیین نامه های اجرایی آن است.

   ماده ۲: اعتبارات در بودجه کل کشور
       اعتبارات جاری، عمرانی و اختصاصی (معادل درآمدهای خود مؤسسات) این مراکز، هر ساله در قالب «برنامه و طرح» به صورت «کمک» در بودجه کل کشور دیده می شود و تصویب می گردد.

   ماده ۳: تخصیص اعتبارات
       اعتبارات جاری و عمرانی: هر سه ماه یکبار، حداقل به میزان یک چهارم (۳/۱۲) بودجه مصوب، تخصیص می یابد.
       اعتبارات اختصاصی: معادل کل درآمدهای وصول شده که به خزانه واریز شده است، در اختیار مؤسسه قرار می گیرد.

   ماده ۴: انتقال اعتبارات
       کلیه اعتبارات تا پایان سال مالی قابل تعهد و خرج کردن هستند.
       مانده اعتبارات مصرف نشده هر سال به سال بعد منتقل می شود (امر بسیار مهمی که انعطاف مالی را افزایش می دهد).

   ماده ۵: استفاده از کمک های مردمی
       دانشگاه ها می توانند برای اجرا و تکمیل پروژه های آموزشی، تحقیقاتی و عمرانی از هدایا و کمک های مردمی استفاده کنند. نحوه هزینه کردن این کمک ها تابع آیین نامه ای مصوب هیأت امنا و وزارت های مربوطه است.

   ماده ۶: تأسیس شرکت سهامی خاص
       به وزارتخانه های علوم و بهداشت اجازه داده می شود برای ایجاد تسهیلاتی مانند خوابگاه، سلف سرویس و مسکن اعضای هیأت علمی، شرکت سهامی خاص تأسیس کنند.

   ماده ۷ و ۸: حسابرسی و گزارش دهی
       مؤسسات موظفند حساب های خود را نگهداری کرده و صورت حساب های ماهانه و سالانه را پس از گواهی ذی حساب، جهت رسیدگی در اختیار دیوان محاسبات کشور قرار دهند و یک نسخه را نیز به وزارت امور اقتصادی و دارایی ارسال کنند.
       همچنین باید گزارش عملیات سالانه را بر اساس اهداف بودجه ای به کمیسیون های تخصصی مجلس و سازمان برنامه و بودجه (سازمان مدیریت و برنامه ریزی کنونی) ارسال نمایند.

   ماده ۱۰: تاریخ اجرا و استثنا
       این قانون از اول سال ۱۳۷۰ لازم الاجراست.
       از این تاریخ، قانون محاسبات عمومی کشور و آیین نامه معاملات دولتی (به استثنای ماده ۳۱ آن) در مورد این مؤسسات اجرا نخواهد شد.

 هدف کلی قانون

هدف اصلی این قانون، اعطای استقلال مالی و انعطاف پذیری بیشتر به دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی در انجام امور مالی و معاملاتی خود بوده است تا بتوانند با کارایی بالاتری به مأموریت های آموزشی و پژوهشی خود بپردازند. این استقلال در مواردی مانند انتقال اعتبار به سال بعد و دریافت مستقیم درآمدهای اختصاصی مشهود است.