رای وحدت رویه 671 مورخ 1383/09/17 دیوانعالی کشور: قرار تعلیق اجرای حکم مجازات بزه فرار از خدمت، برای بار دوم فاقد مبنای قانونی است

بیشتر بخوانید:

موضوعات امنیتی، نظامی و انتظامی در آرای وحدت رویه قضایی

تعلیق مجازات در آراء وحدت رویه قضایی

تعلیق مجازات در نظریات مشورتی

خدمت نظام در آراء دیوان عدالت اداری

خدمت وظیفه عمومی در نظریات مشورتی

محضر مبارک حضرت آیت الله مفید دامت برکاته

ریاست معظم دیوان عالی کشور

با احترام معروض می دارد: حسب گزارش 82/6763/35-1382/6/3 معاون محترم سازمان قضایی نیروهای مسلح، از شعب سی و یکم و چهلم دیوان عالی کشور در استنباط از ماده 25 قانون مجازات اسلامی آراء مختلف صادر گردیده است کـه جریان پرونده های مربوطه به شرح ذیل منعکس می گردد:

الف: به دلالت محتویات پرونده کلاسه 17-8772 شعبه سی و یکم دیوان عالی کشور، شعبه اول دادگاه نظامی یک اراک به قائم مقامی دادگاه نظامی در آن شهرستان، طی دادنامه 79/822-1379/12/6 سرباز وظیفه محمد غلامی فریبوند فرزند سوخته زار را به اتهام یک مرحله فرار از خدمت به پرداخت دویست هزار ریال جزای نقدی محکوم و اجرای مجازات را از تاریخ صدور حکم برای مدت دو سال تعلیق نموده است. متهم موصوف مجدداً مرتکب فرار از خدمت شده کـه این بار در دادگاه نظامی دو اراک به پرداخت یک میلیون ریال جزای نقدی بدل از حبس محکوم می شود دادستان نظامی وقت در اجرای ماده 36 قانون مجازات اسلامی از دادگاه نظامی صادر کننده حکم تعلیقی، فسخ آن را تقاضا م ی نماید کـه مردود اعلام می گردد از این تصمیم در دیوان عالی کشور تجدید نظرخواهی می نمایند کـه چون از طرف دادگاه نظامی یک به قائم مقامی دادگاه نظامی دو اتخاذ شده بوده، لذا قابل طرح در دیوان عالی کشور تشخیص نمی شود، کـه دادستان نظامی محل برای رسیدگی به اعتراض مزبور، به دادگاه نظامی یک مراجعه می نماید و دادگاه نظامی یک ، تعلیق اجرای مجازات موضوع حکم 882/79-1379/12/6 را کان لم یکن اعلام می نماید. دادستان نظامی بعدی به لحاظ اینکه محکوم علیه محمد غلامی در مدت تعلیق اجرای مجازات یک بار محکومیت حاصل نموده است الغای تعلیق مجازات وی طبق بند 5 ماده 25 قانون مجازات اسلامی خلاف موازین می باشد از این تصمیم به استناد بند 2 ماده 8 قانون تجدید نظر آراء دادگاه ها مجدداً تجدید نظر می خواهد کـه شعبه 31 دیوان عالی کشور دادنامه معترض عنه را کـه در مورد لغو قرار تعلیق اجرای مجازات صادر شده بود طی دادنامه 1188-1381/11/20 نقض بلا ارجاع می نماید.

ب: طبق محتویات پرونده کلاسه 20/8726 شعبه چهلم دیوان عالی کشور، شعبه اول دادگاه نظامی یک اراک به قائم مقامی دادگاه نظامی دو آن شهرستان سرباز وظیفه غلامرضا صابر چنان فرزند ابراهیم به اتهام یک فقره فرار از خدمت، طی دادنامه 90 ـ 1380/3/8 به پرداخت دویست هزار ریال جزای نقدی محکوم و اجرای مجازات را برای مدت دوسال تعلیق نموده است نامبرده مجدداًَ مرتکب فرار از خدمت شده کـه طی دادنامه 510 ـ 1380/8/19 به پرداخت هفتصد هزار ریال جزای نقدی محکوم می گردد . دادستان نظامی وقت لرستان در اجرای ماده 36 قانون مجازات اسلامی، فسخ قرار تعلیق مجازات را درخواست می نماید کـه دادرس دادگاه قرار تعلیق مجازات دادنامه 90-1380/3/8 را فسخ می نماید، ولی متعاقباً اعلام اشتباه کرده و توضیح داده است کـه بند 5 ماده 25 قانون مجازات اسلامی دو مرتبه محکومیت دارد فلذا پرونده را جهت اقدام قانونی به شعبه اول دادگاه نظامی یک استان قم ارسال نموده کـه این دادگاه اعلام اشتباه را صحیح ندانسته و رای صادره در مورد لغو قرار تعلیق اجرای مجازات را طی دادنامه 81/325/41-1381/7/29 مورد تایید قرار داده است. این رای در اجرای بند 2 ماده 8 قانون تجدید نظر آراء دادگاه ها مورد اعتراض دادستان نظامی وقت دادسرای نظامی استان مرکزی قرار گرفته کـه موضوع در شعبه چهلم دیوان عالی کشور مطرح و طی دادنامه 778 ـ 1381/12/3 به شرح ذیل اتخاذ تصمیم گردیده است:

«نظر به اینکه قید عددی دوبار مندرج در بند 5 ماده 25 قانون مجازات اسلامی حکمی را کـه در بار دوم صادر شده داخل در مغیا می نماید، منافاتی با ماده 33 قانون مزبور ندارد، فلذا ضمن رد اعتراض آقای دادستان نظامی اراک حکم صادره از دادگاه نظامی یک قم عیناً تایید و ابرام می گردد».

همانطور کـه ملاحظه می فرمایید شعب سی و یکم و چهلم دیوان عالی کشور در استنباط از بند 5 ماده 25 قانون مجازات اسلامی طی دادنامه های 1188 ـ 1381/11/20 و 778 ـ 1381/12/3 آراء متفاوت صادر نموده اند کـه در اجرای ماده 270 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور کیفری طرح موضوع را جهت صدور رای وحدت رویه قضایی دارد.

معاون قضایی ریاست دیوان عالی کشور – حسینعلی نیری

به تاریخ روز سه شنبه 1382/9/17 جلسه وحدت رویه قضایی هیات عمومی دیوان عالی کشور به ریاست حضرت آیت الله مفید رئیس دیوان عالی کشور و با حضور جناب آقای دری نجف آبادی دادستان محترم کل کشور و جنابان آقایان روسا و مستشاران واعضاء معاون شعب حقوقی و کیفری دیوان عالی کشور تشکیل گردید.

پس از طرح موضوع و قرائت گزارش و استماع بیانات جناب آقای دری نجف آبادی دادستان محترم کل کشور مبنی بر: « … احتراماً: در خصوص پرونده وحدت رویه ردیف: 83/9 موضوع اختلاف نظر بین شعب 31 و 40 دیوان عالی کشور در خصوص استنباط از مقررات بند 5 ماده 25 قانون مجازات اسلامی در باب تعلیق اجرای مجازات با توجه به گزارش معاون محترم دیوان عالی کشور و ملاحظه سوابق امر، نظریه دادستان کل کشور به شرح ذیل اعلام می گردد:

1 ـ براساس مقررات ماده 25 قانون مجازات اسلامی از جمله شرایط قانونی برای تعلیق اجرای مجازات فقدان سابقه محکومیت قطعی دوبار یا بیشتر به علت جرم های عمدی با هر میزان مجازات می باشد، به عبارت دیگر جواز صدور قرار تعلیق علاوه بر شرایط دیگر قانونی، منوط به نداشتن سابقه محکومیت قطعی متهم به تعداد 2 بار یا بیشتر بوده و وجود سابقه محکومیت به میزان مذکور، مانع از برخورداری محکوم علیه از مقررات تعلیق مجازات خواهد بود.

2 ـ چنانچه محکوم علیه در دوران تعلیق مجازات مرتکب جرم جدیدی کـه مستوجب محکومیت به مجازات های مانع تعلیق به شرح مندرج در ماده 25 فوق الذکر شود، حکم تعلیق مجازات توسط دادگاه لغو و حکم صادره درمورد محکوم علیه قابلیت اجرا خواهد داشت. در ا ین صورت آنچه کـه مورد توجه است صرف ارتکاب جرم واجد شرایط مقررا در ماده 25 می باشد کـه تعداد و کیفیت جرم ارتکابی جدید مناط نبوده و یک فقره محکومیت به مجازات مقرر در ماده 25 فوق الذکر کافی بر لغو قرار تعلیق مجازات سابق می باشد.

درحالی کـه به شرح محتویات پرونده های محاکماتی مجازات تعلیق شده در هر دو مورد کمتر از دویست هزار ریال و مجازات جرم جدید به ترتیب هفتصد هزار و یک میلیون ریال و در هر حال کمتر از دو میلیون ریال مندرج در بند 4 ماده 25 مذکور بوده کـه مقررات ماده 33 قانون مجازات اسلامی متصرف از آن می باشد و موثر در وضعیت مجازات های معلق شده نخواهد بود.

اضافه می نماید تعداد مطرح در شق ماده 25 از جمله شرایط قانونی صدور حکم تعلیق مجازات مقرر شده و ناظر به موارد الغاء حکم تعلیق نمی باشد.

بنابراین رای شعبه 31 دیوان عالی کشور مبنی بر نقض بلا ارجاع قرار الغاء حکم تعلیق، نتیجتاً منطبق با موازین تشخیص و مورد تایید است» مشاوره نموده و به اتفاق آراء اکثریت بدین شرح رای داده اند.

رای  وحدت رویه 671 مورخ 1383/09/17 دیوانعالی کشور

بیشتر بخوانید:

موضوعات امنیتی، نظامی و انتظامی در آرای وحدت رویه قضایی

تعلیق مجازات در آراء وحدت رویه قضایی

تعلیق مجازات در نظریات مشورتی

خدمت نظام در آراء دیوان عدالت اداری

خدمت وظیفه عمومی در نظریات مشورتی

ماده 33 قانون مجازات اسلامی، الغای قرار تعلیق اجرای مجازات جرم را در صورت ارتکاب جرم جدید در مدت تعلیق موکول براین دانسته است کـه جرم جديد مستوجب محکومیت مذکور در ماده 25 قانون مجازات اسلامی باشد. نظر به اینکه بزه فرار از خدمت، برای بار دوم در شمار شرایط مندرج در ماده 25 قانون مرقوم نیست، لذا لغو قرار تعلیق اجرای حکم مجازات در این مورد فاقد مبنای قانونی است. بنابراین به نظر اکثریت اعضاء هیات عمومی دیوان عالی کشور، رای شعبه سی و یکم دیوان عالی کشور کـه با این نظر مطابقت دارد نتیجتا ص حیح و منطبق بر موازین قانونی است.

این رای طبق ماده ۲۷۰ قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور کیفری برای شعب ديوان عالی کشور و دادگاهها در موارد مشابه لازم الاتباع است.

هیات عمومی دیوان عالی کشور