رای شماره 2451 مورخ 1401/04/14 هیات عمومی دیوان عدالت اداری: در قوانین از جمله قانون حفظ و گسترش فضای سبز در شهرها، عوارض فضای سبز پیش بینی نشده است

مشخصات رای:

شماره دادنامه: ۱۴۰۱۰۹۹۷۰۹۰۵۸۱۰۶۲۷

تاریخ دادنامه: ۱۴؍ ۴؍ ۱۴۰۱

شماره پرونده: ۰۰۰۲۴۵۱

مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری

گردش کار:

شاکی به موجب دادخواستی ابطال تعرفه شماره ۲۱ -- ۲ از عوارض و بهای خدمات سال ۱۴۰۰ شهرداری گلبهار با عنوان عوارض توسعه و احداث و نگهداری فضای سبز را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:

" ۱ -- مطابق ماده ۴ قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت مصوب ۱۳۸۰ و تبصره ۳ ماده ۶۲ قانون برنامه پنجم توسعه مصوب ۱۳۸۹ اخذ هر گونه وجه، کالا و خدمات توسط دستگاه های اجرایی منوط به تجویز قانونگذار شده است، یکی از مصادیقی که نیاز به تجویز قانونگذار جهت تعیین واخذ عوارض از سوی شورای اسلامی را دارد، عوارض توسعه فضای سبز می باشد که در این خصوص قانونی وجود ندارد.

۲ -- مغایرت با آراء هیات عمومی دیوان عدالت اداری دادنامه های شماره ۱۳۵۵ -- ۱۷؍ ۱۲؍ ۱۳۹۵، ۱۳۵۶ الی ۱۳۵۹ -- ۱۷؍ ۱۲؍ ۱۳۹۵، ۱۱۴۸ -- ۲۵؍ ۹؍ ۱۳۹۹، ۱۸۸۶ -- ۵؍ ۱۲؍ ۱۳۹۹، ۷۵۲ -- ۱۸؍ ۶؍ ۱۳۹۹، ۲۸۱۴ -- ۳؍ ۱۰؍ ۱۳۹۸ و ۱۹۱۳ -- ۱۱؍ ۱۰؍ ۱۳۹۷ و آراء متعدد دیگر.

۳ -- هر چند در بند ۱۶ ماده ۸۰ قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب سال ۱۳۷۵، تعیین نوع و میزان عوارض از اختیارات شوراهای اسلامی ذکر شده است، لکن طبق بند (الف) ماده ۱۷۴ قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۳۹۰ به عنوان یک سیاست کلی، کاهش نرخ عوارض صدور پروانه ساختمانی را در کاربری های مختلف مورد تاکید قرار داده و از سوی دیگر در قوانین مرتبط با فضای سبز از جمله قانون گسترش فضای سبز شهرها و اصلاحیه های بعدی آن، عوارض فضای سبز شهری پیش بینی نشده است. لذا ابطال مصوبه از تاریخ تصویب مورد تقاضا است. "

متن مصوبه مورد شکایت به شرح زیر است:

" تعرفه شماره (۲۱ -- ۲) -- عوارض توسعه و احداث و نگهداری فضای سبز

تبصره ۱: جهت توسعه و احداث فضای سبز، عوارض فوق هنگام صدور پروانه ساختمانی و یا هر نوع استعلام و گواهی دیگر، طبق جدول ذیل برای یک بار به ازای هر متر مربع اعیان محاسبه و دریافت گردیده و صرفاً می بایستی در ارتباط با توسعه و احداث فضای سبز هزینه گردد.

جدول ..

تبصره ۲: مالکینی که اقدام به آبیاری فضای سبز محله محل سکونت خویش نمایند از پاداش ۳۰ درصدی تخفیف عوارض فوق برخوردار می شوند (به تشخیص و تایید واحد فضای سبز). -- رئیس شورای اسلامی شهر گلبهار -- شهردار گلبهار " علی رغم ابلاغ دادخواست و ضمائم آن تا زمان صدور رای در هیات عمومی پاسخی از طرف شکایت واصل نشده است.

هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۱۴؍ ۴؍ ۱۴۰۱ به ریاست معاون قضایی دیوان عدالت اداری در امور هیات عمومی و با حضور معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رای

مبادرت کرده است.

رای هیات عمومی

هرچند در بند ۱۶ ماده ۸۰ قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب سال ۱۳۷۵ با اصلاحات بعدی، تعیین نرخ و میزان عوارض از اختیارات شوراهای اسلامی شهر ذکر شده است، ولی با توجه به اینکه در قوانین مرتبط با فضای سبز از جمله قانون حفظ و گسترش فضای سبز در شهرها و اصلاحیه های بعدی آن، عوارض فضای سبز پیش بینی نشده است و در آرای مختلف هیات عمومی دیوان عدالت اداری از جمله رای اخیرالصدور شماره 504 -- ۱۷؍ ۳؍ ۱۴۰۱ این هیات، وضع عوارض برای فضای سبز مغایر با قانون و خارج از حدود اختیار تشخیص و ابطال شده است، بنابراین تعرفه شماره ۲۱ -- ۲ از تعرفه عوارض و بهای خدمات سال ۱۴۰۰ شهرداری گلبهار که تحت عنوان عوارض توسعه و احداث و نگهداری فضای سبز به تصویب شورای اسلامی این شهر رسیده، خلاف قانون و خارج از حدود اختیار است و مستند به بند ۱ ماده ۱۲ و مواد ۱۳ و ۸۸ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ از تاریخ تصویب ابطال می شود.

هیات عمومی دیوان عدالت اداری